|
|
|
|
|
Hippolytus |
| |
|
| |
|
Ite, umbrosas cingite siluas |
| |
|
summaque montis iuga Cecropii! |
| |
|
celeri planta lustrate uagi |
| |
|
quae saxoso loca Parnetho |
| + |
|
subiecta
iacent, |
| 5 |
|
quae Thriasiis uallibus amnis |
| |
|
rapida currens uerberat unda; |
| |
|
scandite colles semper canos |
| |
|
niue
Riphaea. |
| |
|
Hac, hac alii qua nemus alta |
| 10 |
|
texitur alno, qua prata iacent |
10
iacent ] patent Zwierlein || |
| |
|
quae rorifera mulcens aura |
| |
|
Zephyrus uernas euocat herbas, |
| |
|
ubi per graciles breuis Ilisos |
| |
|
labitur agros piger et steriles |
| 15 |
|
amne maligno radit harenas. |
| |
|
Vos qua Marathon tramite laeuo |
| |
|
saltus
aperit, |
| |
|
qua comitatae gregibus paruis |
| |
|
nocturna petunt pabula fetae; |
| 20 |
|
uos qua tepidis subditus austris |
| |
|
frigora mollit durus Acharneus. |
| |
|
Alius rupem dulcis Hymetti, |
| |
|
paruas alius calcet Aphidnas; |
23
paruas saepe temptatum || |
| |
|
pars illa diu uacat immunis, |
| 25 |
|
qua curuati litora ponti |
| |
|
Sunion
urget. |
| |
|
si quem tangit gloria siluae, |
| |
|
uocat hunc
Phyle: |
28
Phyle Frenzel : Phlye Leo : flius E : philippis A
|| |
| |
|
hic uersatur, metus agricolis, |
| 30 |
|
uulnere multo iam notus aper. |
| |
|
At uos laxas canibus
tacitis |
| + |
|
mittite
habenas; |
| |
|
teneant acres lora Molossos |
| |
|
et pugnaces tendant Cretes |
| |
|
fortia trito uincula collo. |
| 35 |
|
at Spartanos genus est audax |
| |
|
auidumque ferae nodo cautus |
| + |
|
propiore
liga: |
| |
|
ueniet tempus, cum latratu |
| |
|
caua saxa
sonent. |
| |
|
nunc demissi nare sagaci |
| 40 |
|
captent auras lustraque presso |
| |
|
quaerant rostro, dum lux dubia
est, |
| |
|
dum signa pedum roscida tellus |
| |
|
impressa
tenet. |
| |
|
Alius raras ceruice
graui |
| + |
|
portare
plagas, |
| 45 |
|
alius teretes properet laqueos. |
| |
|
picta rubenti linea pinna |
| |
|
uano cludat terrore feras. |
| |
|
Tibi libretur missile telum, |
48
libretur A : uibretur E || |
| |
|
tu graue dextra laeuaque simul |
| 50 |
|
robur lato derige ferro; |
| |
|
tu praecipites clamore feras |
| + |
|
subsessor
ages; |
| |
|
uiscera cultro. |
| |
|
Ades en comiti, diua
uirago, |
| 55 |
|
cuius regno pars terrarum |
| |
|
secreta
uacat, |
| |
|
cuius certis petitur telis |
| |
|
fera quae gelidum potat Araxen |
| |
|
et quae stanti ludit in Histro. |
| 60 |
|
tua Gaetulos dextra leones, |
| |
|
tua Cretaeas sequitur ceruas; |
| |
|
nunc ueloces figis dammas |
| + |
|
leuiore
manu. |
| |
|
tibi dant uariae pectora tigres, |
| |
|
tibi uillosi terga bisontes |
| 65 |
|
latisque feri cornibus uri. |
| |
|
quidquid solis pascitur aruis, |
| |
|
siue illud Arabs diuite silua, |
| |
|
siue illud inops nouit Garamans |
| 71 |
|
uacuisue uagus Sarmata campis, |
71
huc transposuit Leo || |
| 69 |
|
siue ferocis iuga Pyrenes |
| 70 |
|
siue Hyrcani celant saltus, |
| 72 |
|
arcus metuit, Diana, tuos. |
| |
|
Tua si gratus numina cultor |
| |
|
tulit in
saltus, |
| 75 |
|
retia uinctas tenuere feras, |
| |
|
nulli laqueum rupere pedes: |
| |
|
fertur plaustro praeda gementi. |
| |
|
tum rostra canes sanguine multo |
| + |
|
rubicunda
gerunt, |
| |
|
repetitque casas rustica longo |
| 80 |
|
turba
triumpho. |
| |
|
En, diua fauet: signum
arguti |
81
fauet Delrius : faue O : faues s || |
| |
|
misere canes: uocor in siluas. |
| |
|
hac, hac pergam qua uia longum |
| |
|
compensat
iter. |
| |
|
|
Phaedra |
| |
|
| 85 |
|
O magna uasti Creta dominatrix
freti, |
| |
|
cuius per omne litus innumerae
rates |
| |
|
tenuere pontum, quidquid Assyria
tenus |
| |
|
tellure Nereus peruium rostris
secat, |
| |
|
cur me in penates obsidem inuisos
datam |
| 90 |
|
hostique nuptam degere aetatem in
malis |
| |
|
lacrimisque cogis? profugus en coniunx
abest |
| |
|
praestatque nuptae quam solet Theseus
fidem. |
| |
|
fortis per altas inuii retro lacus |
| |
|
uadit tenebras miles audacis
proci, |
| 95 |
|
solio ut reuulsam regis inferni
abstrahat; |
| |
|
pergit furoris socius, haud illum
timor |
| |
|
pudorue tenuit: stupra et illicitos
toros |
| |
|
Acheronte in imo quaerit Hippolyti
pater. |
| |
|
Sed maior alius incubat maestae
dolor. |
| 100 |
|
non me quies nocturna, non altus
sopor |
| |
|
soluere curis: alitur et crescit
malum |
| |
|
et ardet intus qualis Aetnaeo
uapor |
| |
|
exundat antro. Palladis telae
uacant |
| |
|
et inter ipsas pensa labuntur
manus; |
| 105 |
|
non colere donis templa uotiuis
libet, |
| |
|
non inter aras, Atthidum mixtam
choris, |
| |
|
iactare tacitis conscias sacris
faces, |
| |
|
nec adire castis precibus aut ritu
pio |
| |
|
adiudicatae praesidem terrae deam: |
| 110 |
|
iuuat excitatas consequi cursu
feras |
| |
|
et rigida molli gaesa iaculari
manu. |
| |
|
Quo tendis, anime? quid furens
saltus amas? |
| |
|
fatale miserae matris agnosco
malum: |
| |
|
peccare noster nouit in siluis
amor. |
| 115 |
|
genetrix, tui me miseret? infando
malo |
| |
|
correpta pecoris efferum saeui
ducem |
| |
|
audax amasti; toruus, impatiens
iugi |
| |
|
adulter ille, ductor indomiti gregis --
|
| |
|
sed amabat aliquid. quis meas miserae
deus |
| 120 |
|
aut quis iuuare Daedalus flammas
queat? |
| |
|
non si ille remeet, arte Mopsopia
potens, |
| |
|
qui nostra caeca monstra conclusit
domo, |
| |
|
promittat ullam casibus nostris
opem. |
| |
|
stirpem perosa Solis inuisi Venus |
| 125 |
|
per nos catenas uindicat Martis
sui |
| |
|
suasque, probris omne Phoebeum
genus |
| |
|
onerat nefandis: nulla Minois leui |
| |
|
defuncta amore est, iungitur semper
nefas. |
| |
|
|
Nutrix |
| |
|
| |
|
Thesea coniunx, clara progenies
Iouis, |
| 130 |
|
nefanda casto pectore exturba
ocius, |
| |
|
extingue flammas neue te dirae
spei |
| |
|
praebe obsequentem: quisquis in primo
obstitit |
| |
|
pepulitque amorem, tutus ac uictor
fuit; |
| |
|
qui blandiendo dulce nutriuit
malum, |
| 135 |
|
sero recusat ferre quod subiit
iugum. |
| |
|
nec me fugit, quam durus et ueri
insolens |
| |
|
ad recta flecti regius nolit
tumor. |
| |
|
quemcumque dederit exitum casus
feram: |
| |
|
fortem facit uicina libertas
senem. |
| 140 |
|
Honesta primum est uelle nec labi
uia, |
| |
|
pudor est secundus nosse peccandi
modum. |
| |
|
quo, misera, pergis? quid domum infamem
aggrauas |
| |
|
superasque matrem? maius est monstro
nefas: |
| |
|
nam monstra fato, moribus scelera
imputes. |
| 145 |
|
Si, quod maritus supera non cernit
loca, |
| |
|
tutum esse facinus credis et uacuum
metu, |
| |
|
erras; teneri crede Lethaeo
abditum |
| |
|
Thesea profundo et ferre perpetuam
Styga: |
| |
|
quid ille, lato maria qui regno
premit |
| 150 |
|
populisque reddit iura centenis,
pater? |
| |
|
latere tantum facinus occultum
sinet? |
| |
|
sagax parentum est cura. Credamus
tamen |
| |
|
astu doloque tegere nos tantum
nefas: |
| |
|
quid ille rebus lumen infundens
suum, |
| 155 |
|
matris parens? quid ille, qui mundum
quatit |
| |
|
uibrans corusca fulmen Aetnaeum
manu, |
| |
|
sator deorum? credis hoc posse
effici, |
| |
|
inter uidentes omnia ut lateas
auos? |
| |
|
Sed ut secundus numinum abscondat
fauor |
| 160 |
|
coitus nefandos utque contingat
stupro |
| |
|
negata magnis sceleribus semper
fides: |
| |
|
quid poena praesens, conscius mentis
pauor |
| |
|
animusque culpa plenus et semet
timens? |
| |
|
scelus aliqua tutum, nulla securum
tulit. |
| 165 |
|
Compesce amoris impii flammas,
precor, |
| |
|
nefasque quod non ulla tellus
barbara |
| |
|
commisit umquam, non uagi campis
Getae |
| |
|
nec inhospitalis Taurus aut sparsus
Scythes; |
| |
|
expelle facinus mente castifica
horridum |
| 170 |
|
memorque matris metue concubitus
nouos. |
| |
|
miscere thalamos patris et nati
apparas |
| |
|
uteroque prolem capere confusam
impio? |
| |
|
perge et nefandis uerte naturam
ignibus. |
| |
|
cur monstra cessant? aula cur fratris
uacat? |
| 175 |
|
prodigia totiens orbis insueta
audiet, |
| |
|
natura totiens legibus cedet suis, |
| |
|
quotiens amabit Cressa? |
| |
Ph. |
quotiens amabit
Cressa?--Quae memoras scio |
| |
|
uera esse, nutrix; sed furor cogit
sequi |
| |
|
peiora. uadit animus in praeceps
sciens |
| 180 |
|
remeatque frustra sana consilia
appetens. |
| |
|
sic, cum grauatam nauita aduersa
ratem |
| |
|
propellit unda, cedit in uanum
labor |
| |
|
et uicta prono puppis aufertur
uado. |
| |
|
quid ratio possit? uicit ac regnat
furor, |
| 185 |
|
potensque tota mente dominatur
deus. |
| |
|
hic uolucer omni pollet in terra
impotens |
| |
|
ipsumque flammis torret indomitis
Iouem; |
| |
|
Gradiuus istas belliger sensit
faces, |
| |
|
opifex trisulci fulminis sensit
deus, |
| 190 |
|
et qui furentis semper Aetnaeis
iugis |
| |
|
uersat caminos igne tam paruo
calet; |
| |
|
ipsumque Phoebum, tela qui neruo
regit, |
| |
|
figit sagitta certior missa puer |
| |
|
uolitatque caelo pariter et terris
grauis. |
| 195 |
Nut. |
Deum esse amorem turpis et uitio
fauens |
| |
|
finxit libido, quoque liberior
foret |
| |
|
titulum furori numinis falsi
addidit. |
| |
|
natum per omnis scilicet terras
uagum |
| |
|
Erycina mittit, ille per caelum
uolans |
| 200 |
|
proterua tenera tela molitur manu |
| |
|
regnumque tantum minimus e superis
habet: |
| |
|
uana ista demens animus asciuit
sibi |
| |
|
Venerisque numen finxit atque arcus
dei. |
| |
|
Quisquis secundis rebus exultat
nimis |
| 205 |
|
fluitque luxu, semper insolita
appetit. |
| |
|
tunc illa magnae dira fortunae
comes |
| |
|
subit libido: non placent suetae
dapes, |
| |
|
non texta sani moris aut uilis
scyphus. |
208 texta
Cornelissen : tecta O | scyphus Gronouius : cibus O
|| |
| |
|
cur in penates rarius tenues subit |
| 210 |
|
haec delicatas eligens pestis
domos? |
| |
|
cur sancta paruis habitat in tectis
Venus |
| |
|
mediumque sanos uulgus affectus
tenet |
| |
|
et se coercent modica, contra
diuites |
| |
|
regnoque fulti plura quam fas est
petunt? |
| 215 |
|
quod non potest uult posse qui nimium
potest. |
| |
|
quid deceat alto praeditam solio
uide: |
| |
|
metue ac uerere sceptra remeantis
uiri. |
| |
Ph. |
Amoris in me maximum regnum reor |
218 reor
Zwierlein : fero A : puto E || |
| |
|
reditusque nullos metuo: non umquam
amplius |
| 220 |
|
conuexa tetigit supera qui mersus
semel |
| |
|
adiit silentem nocte perpetua
domum. |
| |
Nut. |
Ne crede Diti. clauserit regnum
licet, |
| |
|
canisque diras Stygius obseruet
fores: |
| |
|
solus negatas inuenit Theseus
uias. |
| 225 |
Ph. |
Veniam ille amori forsitan nostro
dabit. |
| |
Nut. |
Immitis etiam coniugi castae fuit: |
| |
|
experta saeuam est barbara Antiope
manum. |
| |
|
sed posse flecti coniugem iratum
puta: |
| |
|
quis huius animum flectet
intractabilem? |
| 230 |
|
exosus omne feminae nomen fugit, |
| |
|
immitis annos caelibi uitae dicat, |
| |
|
conubia uitat: genus Amazonium
scias. |
| |
Ph. |
Hunc in niuosi collis haerentem
iugis, |
| |
|
et aspera agili saxa calcantem
pede |
| 235 |
|
sequi per alta nemora, per montes
placet. |
| |
Nut. |
Resistet ille seque mulcendum
dabit |
| |
|
castosque ritus Venere non casta
exuet? |
| |
|
tibi ponet odium, cuius odio
forsitan |
| |
|
persequitur omnes? |
| |
Ph. |
persequitur
omnes?--Precibus at uinci potest? |
239 at
Heinsius, Fuchs : aut A : haud E || |
| 240 |
Nut. |
Ferus est. |
| |
Ph. |
Ferus est.--Amore didicimus uinci feros. |
| |
Nut. |
Fugiet. |
| |
Ph. |
Fugiet.--Per ipsa maria si fugiat, sequar. |
241 fugiat
A : fugiet E || |
| |
Nut. |
Patris memento. |
| |
Ph. |
Patris memento.--Meminimus matris simul. |
| |
Nut. |
Genus omne profugit. |
| |
Ph. |
Genus omne
profugit.--Paelicis careo metu. |
| |
Nut. |
Aderit maritus. |
| |
Ph. |
Aderit maritus.--Nempe Pirithoi comes? |
| 245 |
Nut. |
Aderitque genitor. |
| |
Ph. |
Aderitque
genitor.--Mitis Ariadnae pater. |
| |
Nut. |
Per has senecta splendidas supplex
comas |
246 senecta
Kenney : senectae O || |
| |
|
fessumque curis pectus et cara
ubera |
| |
|
precor, furorem siste teque ipsa
adiuua: |
| |
|
pars sanitatis uelle sanari fuit. |
| 250 |
Ph. |
Non omnis animo cessit ingenuo
pudor. |
| |
|
paremus, altrix. qui regi non uult
amor, |
| |
|
uincatur. haud te, fama, maculari
sinam. |
| |
|
haec sola ratio est, unicum effugium
mali: |
| |
|
uirum sequamur, morte praeuertam
nefas. |
| 255 |
Nut. |
Moderare, alumna, mentis effrenae
impetus, |
| |
|
animos coerce. dignam ob hoc uita
reor |
| |
|
quod esse temet autumas dignam
nece. |
| |
Ph. |
Decreta mors est: quaeritur fati
genus. |
| |
|
laqueone uitam finiam an ferro
incubem? |
| 260 |
|
an missa praeceps arce Palladia
cadam? |
261 post 266
transposuit Gronouius || |
| 262 |
Nut. |
Sic te senectus nostra praecipiti
sinat |
| |
|
perire leto? siste furibundum
impetum. |
| |
|
haud quisquam ad uitam facile
reuocari potest. |
264 omisit
A, deleuit Scaliger || |
| 265 |
Ph. |
Prohibere nulla ratio periturum
potest, |
| |
|
ubi qui mori constituit et debet
mori. |
| 261 |
|
proin castitatis uindicem armemus
manum. |
| 267 |
Nut. |
Solamen annis unicum fessis, era, |
| |
|
si tam proteruus incubat menti
furor, |
| |
|
contemne famam: fama uix uero
fauet, |
| 270 |
|
peius merenti melior et peior
bono. |
| |
|
temptemus animum tristem et
intractabilem. |
| |
|
meus iste labor est aggredi iuuenem
ferum |
| |
|
mentemque saeuam flectere immitis
uiri. |
| |
|
|
Chorus |
| |
|
| |
|
Diua non miti generata
ponto, |
| 275 |
|
quam uocat matrem geminus Cupido: |
| |
|
impotens flammis simul et sagittis |
| |
|
iste lasciuus puer et renidens |
| |
|
tela quam certo moderatur arcu! |
| |
|
labitur totas furor in
medullas |
279-80
omisit A || |
| 280 |
|
igne furtiuo populante
uenas. |
| |
|
non habet latam data plaga
frontem, |
| |
|
sed uorat tectas penitus medullas. |
| |
|
nulla pax isti puero: per orbem |
| |
|
spargit effusas agilis sagittas; |
| 285 |
|
quaeque nascentem uidet ora solem, |
| |
|
quaeque ad Hesperias iacet ora
metas, |
| |
|
si qua feruenti subiecta cancro
est, |
| |
|
si qua Parrhasiae glacialis ursae |
| |
|
semper errantes patitur colonos, |
| 290 |
|
nouit hos aestus: iuuenum feroces |
| |
|
concitat flammas senibusque fessis |
| |
|
rursus extinctos reuocat calores, |
| |
|
uirginum ignoto ferit igne pectus --
|
| |
|
et iubet caelo superos relicto |
| 295 |
|
uultibus falsis habitare terras. |
| |
|
Thessali Phoebus pecoris
magister |
| |
|
egit armentum positoque plectro |
| |
|
impari tauros calamo uocauit. |
| |
|
Induit formas quotiens minores |
| 300 |
|
ipse qui caelum nebulasque ducit! |
| |
|
candidas ales modo mouit alas, |
| |
|
dulcior uocem moriente cygno; |
| |
|
fronte nunc torua petulans
iuuencus |
| |
|
uirginum strauit sua terga ludo, |
| 305 |
|
perque fraternos, noua regna,
fluctus |
| |
|
ungula lentos imitante remos |
| |
|
pectore aduerso domuit profundum, |
| |
|
pro sua uector timidus rapina. |
| |
|
Arsit obscuri dea clara mundi |
| 310 |
|
nocte deserta nitidosque fratri |
| |
|
tradidit currus aliter regendos: |
| |
|
ille nocturnas agitare bigas |
| |
|
discit et gyro breuiore flecti, |
| |
|
nec suum tempus tenuere noctes |
| 315 |
|
et dies tardo remeauit ortu, |
| |
|
dum tremunt axes grauiore curru. |
| |
|
Natus Alcmena posuit
pharetras |
| |
|
et minax uasti spolium leonis, |
| |
|
passus aptari digitis smaragdos |
| 320 |
|
et dari legem rudibus capillis; |
| |
|
crura distincto religauit auro, |
| |
|
luteo plantas cohibente socco; |
| |
|
et manu, clauam modo qua gerebat, |
| |
|
fila deduxit properante fuso. |
| 325 |
|
Vidit Persis ditique
ferax |
| |
|
Lydia
harena |
| |
|
deiecta feri terga leonis |
| |
|
umerisque, quibus sederat alti |
| + |
|
regia
caeli, |
| |
|
tenuem Tyrio stamine pallam. |
| 330 |
|
Sacer est ignis (credite
laesis) |
| + |
|
nimiumque
potens: |
| |
|
qua terra salo cingitur alto |
| |
|
quaque per ipsum candida mundum |
| |
|
sidera
currunt, |
| |
|
hac regna tenet puer immitis, |
| 335 |
|
spicula cuius sentit in imis |
| |
|
caerulus undis grex Nereidum |
| |
|
flammamque nequit releuare mari. |
| |
|
Ignes sentit genus aligerum; |
| |
|
Venere instinctus suscipit audax |
| 340 |
|
grege pro toto bella iuuencus; |
| |
|
si coniugio timuere suo, |
| |
|
poscunt timidi proelia cerui |
| |
|
et mugitu dant concepti |
| 344 |
|
signa
furoris; |
| 346 |
|
tunc uulnificos acuit dentes |
| 347 |
|
aper et toto est spumeus ore: |
| 350 |
|
tunc silua gemit murmure saeuo. |
| 348 |
|
Poeni quatiunt colla leones, |
| 349 |
|
cum mouit
amor; |
| 345 |
|
tunc uirgatas India tigres |
| + |
|
decolor
horret. |
| 351 |
|
amat insani belua ponti |
| |
|
Lucaeque boues: uindicat omnes |
| |
|
natura sibi, nihil immune est, |
| |
|
odiumque perit, cum iussit amor; |
| 355 |
|
ueteres cedunt ignibus irae. |
| |
|
quid plura canam? uincit saeuas |
| |
|
cura
nouercas. |
| |
|
Altrix, profare quid feras; quonam
in loco est |
| |
|
regina? saeuis ecquis est flammis
modus? |
| |
|
|
Nutrix |
| |
|
| 360 |
|
Spes nulla tantum posse leniri
malum, |
| |
|
finisque flammis nullus insanis
erit. |
| |
|
torretur aestu tacito et inclusus
quoque, |
| |
|
quamuis tegatur, proditur uultu
furor; |
| |
|
erumpit oculis ignis et lassae
genae |
| 365 |
|
lucem recusant; nil idem dubiae
placet, |
| |
|
artusque uarie iactat incertus
dolor: |
| |
|
nunc ut soluto labitur marcens
gradu |
| |
|
et uix labante sustinet collo
caput, |
| |
|
nunc se quieti reddit et, somni
immemor, |
| 370 |
|
noctem querelis ducit; attolli
iubet |
| |
|
iterumque poni corpus et solui
comas |
| |
|
rursusque fingi: semper impatiens
sui |
| |
|
mutatur habitus. nulla iam Cereris
subit |
| |
|
cura aut salutis; uadit incerto
pede, |
| 375 |
|
iam uiribus defecta: non idem
uigor, |
| |
|
non ora tinguens nitida purpureus
rubor; |
| |
|
populatur artus cura, iam gressus
tremunt, |
377-78
deleuit Leo || |
| |
|
tenerque nitidi corporis cecidit
decor. |
| |
|
et qui ferebant signa Phoebeae
facis |
| 380 |
|
oculi nihil gentile nec patrium
micant. |
| |
|
lacrimae cadunt per ora et assiduo
genae |
| |
|
rore irrigantur, qualiter Tauri
iugis |
| |
|
tepido madescunt iubare percussae
niues. |
383 iubare
temptaui : imbre O || |
| |
|
Sed en, patescunt regiae
fastigia: |
| 385 |
|
reclinis ipsa sedis auratae toro |
| |
|
solitos amictus mente non sana
abnuit. |
| |
|
|
Phaedra |
| |
|
| |
|
Remouete, famulae, purpura atque
auro inlitas |
| |
|
uestes, procul sit muricis Tyrii
rubor, |
| |
|
quae fila ramis ultimi Seres
legunt: |
| 390 |
|
breuis expeditos zona constringat
sinus, |
| |
|
ceruix monili uacua, nec niueus
lapis |
| |
|
deducat auris, Indici donum maris; |
| |
|
odore crinis sparsus Assyrio
uacet. |
| |
|
sic temere iactae colla perfundant
comae |
| 395 |
|
umerosque summos, cursibus motae
citis |
| |
|
uentos sequantur. laeua se pharetrae
dabit, |
| |
|
hastile uibret dextra Thessalicum
manus: |
| |
|
talis seueri mater Hippolyti
fuit. |
398 deleuit
Heinsius || |
| |
|
qualis relictis frigidi Ponti
plagis |
| 400 |
|
egit cateruas Atticum pulsans
solum |
| |
|
Tanaitis aut Maeotis et nodo comas |
| |
|
coegit emisitque, lunata latus |
| |
|
protecta pelta, talis in siluas
ferar. |
| |
Cho. |
Sepone questus: non leuat miseros
dolor; |
| 405 |
|
agreste placa uirginis numen deae. |
| |
Nut. |
Regina nemorum, sola quae montes
colis |
| |
|
et una solis montibus coleris dea, |
| |
|
conuerte tristes ominum in melius
minas. |
| |
|
o magna siluas inter et lucos dea, |
| 410 |
|
clarumque caeli sidus et noctis
decus, |
| |
|
cuius relucet mundus alterna uice, |
| |
|
Hecate triformis, en ades coeptis
fauens. |
| |
|
animum rigentem tristis Hippolyti
doma: |
| |
|
det facilis aures; mitiga pectus
ferum: |
| 415 |
|
amare discat, mutuos ignes ferat. |
| |
|
innecte mentem: toruus auersus
ferox |
| |
|
in iura Veneris redeat. huc uires
tuas |
| |
|
intende: sic te lucidi uultus
ferant |
| |
|
et nube rupta cornibus puris eas, |
| 420 |
|
sic te regentem frena nocturni
aetheris |
| |
|
detrahere numquam Thessali cantus
queant |
| |
|
nullusque de te gloriam pastor
ferat. |
| |
|
Ades inuocata, iam faue uotis,
dea: |
| |
|
ipsum intuor sollemne uenerantem
sacrum |
| 425 |
|
nullo latus comitante -- quid dubitas?
dedit |
| |
|
tempus locumque casus: utendum
artibus. |
| |
|
trepidamus? haud est facile mandatum
scelus |
| |
|
audere, uerum iusta qui reges
timet |
| |
|
deponat, omne pellat ex animo
decus: |
| 430 |
|
malus est minister regii imperii
pudor. |
| |
|
|
Hippolytus |
| |
|
| |
|
Quid huc seniles fessa moliris
gradus, |
| |
|
o fida nutrix, turbidam frontem
gerens |
| |
|
et maesta uultu? sospes est certe
parens |
| |
|
sospesque Phaedra stirpis et geminae
iugum? |
| 435 |
Nut. |
Metus remitte, prospero regnum in statu
est |
| |
|
domusque florens sorte felici
uiget. |
| |
|
sed tu beatis mitior rebus ueni: |
| |
|
namque anxiam me cura sollicitat
tui, |
| |
|
quod te ipse poenis grauibus infestus
domas. |
| 440 |
|
quem fata cogunt, ille cum uenia est
miser; |
| |
|
at si quis ultro se malis offert
uolens |
| |
|
seque ipse torquet, perdere est dignus
bona |
| |
|
quis nescit uti. potius annorum
memor |
| |
|
mentem relaxa: noctibus festis
facem |
| 445 |
|
attolle, curas Bacchus exoneret
graues; |
| |
|
aetate fruere: mobili cursu fugit. |
| |
|
nunc facile pectus, grata nunc iuueni
Venus: |
| |
|
exultet animus. cur toro uiduo
iaces? |
| |
|
tristem iuuentam solue; nunc cursus
rape, |
| 450 |
|
effunde habenas, optimos uitae
dies |
| |
|
effluere prohibe. propria descripsit
deus |
| |
|
officia et aeuum per suos ducit
gradus: |
| |
|
laetitia iuuenem, frons decet tristis
senem. |
| |
|
Quid te coerces et necas rectam
indolem? |
| 455 |
|
seges illa magnum fenus agricolae
dabit |
| |
|
quaecumque laetis tenera luxuriat
satis, |
| |
|
arborque celso uertice euincet
nemus |
| |
|
quam non maligna caedit aut resecat
manus: |
| |
|
ingenia melius recta se in laudes
ferunt, |
| 460 |
|
si nobilem animum uegeta libertas
alit. |
| |
|
truculentus et siluester ac uitae
inscius |
| |
|
tristem iuuentam Venere deserta
coles? |
| |
|
hoc esse munus credis indictum
uiris, |
| |
|
ut dura tolerent, cursibus domitent
equos |
| 465 |
|
et saeua bella Marte sanguineo
gerant? |
| |
|
Prouidit ille maximus mundi
parens, |
| |
|
cum tam rapaces cerneret Fati
manus, |
| |
|
excedat agedum rebus humanis
Venus, |
| 470 |
|
quae supplet ac restituit exhaustum
genus: |
| |
|
orbis iacebit squalido turpis
situ, |
| |
|
uacuum sine ullis piscibus stabit
mare, |
| |
|
alesque caelo derit et siluis
fera, |
| |
|
solis et aer peruius uentis erit. |
| 475 |
|
quam uaria leti genera mortalem
trahunt |
| |
|
carpuntque turbam, pontus et ferrum et
doli! |
| |
|
sed fata credas desse: sic atram
Styga |
| |
|
iam petimus ultro. caelibem uitam
probet |
| |
|
sterilis iuuentus: hoc erit, quidquid
uides, |
| 480 |
|
unius aeui turbo et in semet ruet. |
480 turbo
temptaui : turba O || |
| |
|
proinde uitae sequere naturam
ducem: |
| |
|
urbem frequenta, ciuium coetus
cole. |
| |
Hi. |
Non alia magis est libera et uitio
carens |
| |
|
ritusque melius uita quae priscos
colat, |
| 485 |
|
quam quae relictis moenibus siluas
amat. |
| |
|
non illum auarae mentis inflammat
furor |
| |
|
qui se dicauit montium insontem
iugis, |
| |
|
non aura populi et uulgus infidum
bonis, |
| |
|
non pestilens inuidia, non fragilis
fauor; |
| 490 |
|
non ille regno seruit aut regno
imminens |
| |
|
uanos honores sequitur aut fluxas
opes, |
| |
|
spei metusque liber, haud illum
niger |
| |
|
edaxque liuor dente degeneri
petit; |
| |
|
nec scelera populos inter atque urbes
sata |
| 495 |
|
nouit nec omnes conscius strepitus
pauet |
| |
|
aut uerba fingit; mille non quaerit
tegi |
| |
|
diues columnis nec trabes multo
insolens |
| |
|
suffigit auro; non cruor largus
pias |
| |
|
inundat aras, fruge nec sparsi
sacra |
| 500 |
|
centena niuei colla summittunt
boues: |
| |
|
sed rure uacuo potitur et aperto
aethere |
| |
|
innocuus errat. callidas tantum
feris |
| |
|
struxisse fraudes nouit et fessus
graui |
| |
|
labore niueo corpus Iliso fouet; |
| 505 |
|
nunc ille ripam celeris Alphei
legit, |
| |
|
nunc nemoris alti densa metatur
loca, |
| |
|
ubi Lerna puro gelida perlucet
uado, |
| |
|
solesque uitat. hinc aues querulae
fremunt |
| |
|
ramique uentis lene percussi
tremunt |
| |
|
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
- |
509b
lacunam statuit Peiper || |
| 510 |
|
ueteresque fagi. iuuat et aut amnis
uagi |
| |
|
pressisse ripas, caespite aut nudo
leues |
| |
|
duxisse somnos, siue fons largus
citas |
| |
|
defundit undas, siue per flores
nouos |
| |
|
fugiente dulcis murmurat riuo
sonus. |
| 515 |
|
excussa siluis poma compescunt
famem |
| |
|
et fraga paruis uulsa dumetis
cibos |
| |
|
faciles ministrant. regios luxus
procul |
| |
|
est impetus fugisse: sollicito
bibunt |
| |
|
auro superbi; quam iuuat nuda manu |
| 520 |
|
captasse fontem! certior somnus
premit |
| |
|
secura duro membra laxantem toro. |
| |
|
non in recessu furta et obscuro
improbus |
| |
|
quaerit cubili seque multiplici
timens |
| |
|
domo recondit: aethera ac lucem
petit |
| 525 |
|
et teste caelo uiuit. Hoc equidem
reor |
| |
|
uixisse ritu prima quos mixtos
deis |
| |
|
profudit aetas. nullus his auri
fuit |
| |
|
caecus cupido, nullus in campo
sacer |
| |
|
diuisit agros arbiter populis
lapis; |
| 530 |
|
nondum secabant credulae pontum
rates: |
| |
|
sua quisque norat maria; non uasto
aggere |
| |
|
crebraque turre cinxerant urbes
latus; |
| |
|
non arma saeua miles aptabat manu |
| |
|
nec torta clausas fregerat saxo
graui |
| 535 |
|
ballista portas, iussa nec dominum
pati |
| |
|
iuncto ferebat terra seruitium
boue: |
| |
|
sed arua per se feta poscentes
nihil |
| |
|
pauere gentes, silua natiuas opes |
| |
|
et opaca dederant antra natiuas
domos. |
| 540 |
|
Rupere foedus impius lucri
furor |
| |
|
et ira praeceps quaeque succensas
agit |
| |
|
libido mentes; uenit imperii sitis |
| |
|
cruenta, factus praeda maiori
minor: |
| |
|
pro iure uires esse. tum primum
manu |
| 545 |
|
bellare nuda saxaque et ramos
rudes |
| |
|
uertere in arma: non erat gracili
leuis |
| |
|
armata ferro cornus aut longo
latus |
| |
|
mucrone cingens ensis aut crista
procul |
| |
|
galeae micantes: tela faciebat
dolor. |
| 550 |
|
inuenit artes bellicus Mauors
nouas |
| |
|
et mille formas mortis. hinc terras
cruor |
| |
|
infecit omnis fusus et rubuit
mare. |
| |
|
tum scelera dempto fine per cunctas
domos |
| |
|
iere, nullum caruit exemplo nefas: |
| 555 |
|
a fratre frater, dextera nati
parens |
| |
|
cecidit, maritus coniugis ferro
iacet |
| |
|
perimuntque fetus impiae matres
suos; |
| |
|
taceo nouercas: mitius nil sunt
feris. |
558 sunt
temptaui : est O : aut mitius . . . feris delendum aut
lacunam postea inserendam censet Hutchinson || |
| |
|
Sed dux malorum femina: haec
scelerum artifex |
| 560 |
|
obsedit animos, huius incestae
stupris |
| |
|
fumant tot urbes, bella tot gentes
gerunt |
| |
|
et uersa ab imo regna tot populos
premunt. |
| |
|
sileantur aliae: sola coniunx
Aegei, |
| |
|
Medea, reddet feminas dirum genus. |
| 565 |
Nut. |
Cur omnium fit culpa paucarum
scelus? |
| |
Hi. |
Detestor omnis, horreo fugio
execror. |
| |
|
sit ratio, sit natura, sit dirus
furor: |
| |
|
odisse placuit. ignibus iunges
aquas |
| |
|
et amica ratibus ante promittet
uada |
| 570 |
|
incerta Syrtis, ante ab extremo
sinu |
| |
|
Hesperia Tethys lucidum attollet
diem |
| |
|
et ora dammis blanda praebebunt
lupi, |
| |
|
quam uictus animum feminae mitem
geram. |
| |
Nut. |
Saepe obstinatis induit frenos
Amor |
| 575 |
|
et odia mutat. regna materna
aspice: |
| |
|
illae feroces sentiunt Veneris
iugum; |
| |
|
testaris istud unicus gentis puer. |
| |
Hi. |
Solamen unum matris amissae fero, |
| |
|
odisse quod iam feminas omnis
licet. |
| 580 |
Nut. |
Vt dura cautes undique
intractabilis |
| |
|
resistit undis et lacessentes
aquas |
| |
|
longe remittit, uerba sic spernit
mea. |
| |
|
Sed Phaedra praeceps graditur,
impatiens morae. |
| |
|
quo se dabit fortuna? quo uerget
furor? |
| 585 |
|
terrae repente corpus exanimum
accidit |
| |
|
et ora morti similis obduxit
color. |
| |
|
attolle uultus, dimoue uocis
moras: |
| |
|
tuus en, alumna, temet Hippolytus
tenet. |
| |
|
|
Phaedra |
| |
|
| |
|
Quis me dolori reddit atque aestus
graues |
| 590 |
|
reponit animo? quam bene excideram
mihi! |
| |
Hi. |
Cur dulce munus redditae lucis
fugis? |
| |
Ph. |
Aude, anime, tempta, perage mandatum
tuum. |
| |
|
intrepida constent uerba: qui timide
rogat |
| |
|
docet negare. magna pars sceleris
mei |
| 595 |
|
olim peracta est; serus est nobis
pudor: |
| |
|
admouimus nefanda. si coepta
exequor, |
| |
|
forsan iugali crimen abscondam
face: |
| |
|
honesta quaedam scelera successus
facit. |
| |
|
en, incipe, anime! -- Commodes paulum,
precor, |
| 600 |
|
secretus aures. si quis est abeat
comes. |
| |
Hi. |
En locus ab omni liber arbitrio
uacat. |
| |
Ph. |
Sed ora coeptis transitum uerbis
negant; |
| |
|
uis magna uocem mittit et maior
tenet. |
| |
|
uos testor omnis, caelites, hoc quod
uolo |
| 605 |
|
me nolle. |
| |
Hi. |
Animusne cupiens aliquid effari
nequit? |
| |
Ph. |
Curae leues locuntur, ingentes
stupent. |
| |
Hi. |
Committe curas auribus, mater,
meis. |
| |
Ph. |
Matris superbum est nomen et nimium
potens: |
| 610 |
|
nostros humilius nomen affectus
decet; |
| |
|
me uel sororem, Hippolyte, uel famulam
uoca, |
| |
|
famulamque potius: omne seruitium
feram. |
| |
|
non me per altas ire si iubeas
niues |
| |
|
pigeat gelatis ingredi Pindi
iugis; |
| 615 |
|
non, si per ignes ire et infesta
agmina, |
| |
|
cuncter paratis ensibus pectus
dare. |
| |
|
mandata recipe sceptra, me famulam
accipe: |
| |
|
te imperia regere, me decet iussa
exequi |
618 deleuit
Peiper || |
| |
|
muliebre non est regna tutari
urbium. |
| 620 |
|
tu qui iuuentae flore primaeuo
uiges, |
| |
|
ciues paterno fortis imperio rege; |
| |
|
sinu receptam supplicem ac seruam
tege: |
| |
|
miserere uiduae. |
| |
Hi. |
miserere uiduae.--Summus hoc omen deus |
| |
|
auertat. aderit sospes actutum
parens. |
| 625 |
Ph. |
Regni tenacis dominus et tacitae
Stygis |
| |
|
nullam relictos fecit ad superos
uiam: |
| |
|
thalami remittet ille raptorem
sui? |
| |
|
nisi forte amori placidus et Pluton
sedet. |
| |
Hi. |
Illum quidem aequi caelites reducem
dabunt. |
| 630 |
|
sed dum tenebit uota in incerto
deus, |
| |
|
pietate caros debita fratres
colam, |
| |
|
et te merebor esse ne uiduam putes |
| |
|
ac tibi parentis ipse supplebo
locum. |
| |
Ph. |
O spes amantum credula, o fallax
Amor! |
| 635 |
|
satisne dixi? -- precibus admotis
agam. |
| |
|
Miserere, pauidae mentis exaudi preces --
|
| |
|
libet loqui pigetque. |
| |
Hi. |
libet loqui
pigetque.--Quodnam istud malum est? |
| |
Ph. |
Quod in nouercam cadere uix credas
malum. |
| |
Hi. |
Ambigua uoce uerba perplexa iacis: |
| 640 |
|
effare aperte. |
| |
Ph. |
effare aperte.--Pectus insanum uapor |
| |
|
amorque torret. intimis saeuit
ferus |
| |
|
penitus medullas atque per uenas
meat |
642 omisit
E || |
| |
|
uisceribus ignis mersus et uenas
latens |
| |
|
ut agilis altas flamma percurrit
trabes. |
| 645 |
Hi. |
Amore nempe Thesei casto furis? |
| |
Ph. |
Hippolyte, sic est: Thesei uultus
amo |
| |
|
illos priores, quos tulit quondam
puer, |
| |
|
cum prima puras barba signaret
genas |
| |
|
monstrique caecam Cnosii uidit
domum |
| 650 |
|
650 et longa curua fila collegit
uia. |
| |
|
quis tum ille fulsit! presserant uittae
comam |
| |
|
et ora flauus tenera tinguebat
pudor; |
| |
|
inerant lacertis mollibus fortes
tori, |
| |
|
tuaeque Phoebes uultus aut Phoebi
mei, |
| 655 |
|
tuusue potius -- talis, en talis
fuit |
| |
|
cum placuit hosti, sic tulit celsum
caput. |
| |
|
in te magis refulget incomptus
decor: |
| |
|
est genitor in te totus et toruae
tamen |
| |
|
pars aliqua matris miscet ex aequo
decus: |
| 660 |
|
in ore Graio Scythicus apparet
rigor. |
| |
|
si cum parente Creticum intrasses
fretum, |
| |
|
tibi fila potius nostra neuisset
soror. |
| |
|
Te te, soror, quacumque siderei
poli |
| |
|
in parte fulges, inuoco ad causam
parem: |
| 665 |
|
domus sorores una corripuit duas, |
| |
|
te genitor, at me natus. - en supplex
iacet |
| |
|
adlapsa genibus regiae proles
domus. |
| |
|
respersa nulla labe et intacta,
innocens |
| |
|
tibi mutor uni. certa descendi ad
preces: |
| 670 |
|
finem hic dolori faciet aut uitae
dies. |
| |
|
miserere amantis -- |
| |
Hi. |
miserere amantis
----Magne regnator deum, |
| |
|
tam lentus audis scelera? tam lentus
uides? |
| |
|
et quando saeua fulmen emittes
manu, |
| |
|
si nunc serenum est? omnis impulsus
ruat |
| 675 |
|
aether et atris nubibus condat
diem, |
| |
|
ac uersa retro sidera obliquos
agant |
| |
|
retorta cursus. tuque, sidereum
caput, |
| |
|
radiate Titan, tu nefas stirpis
tuae |
| |
|
speculare? lucem merge et in tenebras
fuge. |
| 680 |
|
cur dextra, diuum rector atque hominum,
uacat |
| |
|
tua, nec trisulca mundus ardescit
face? |
| |
|
in me tona, me fige, me uelox
cremet |
| |
|
transactus ignis: sum nocens, merui
mori: |
| |
|
placui nouercae. dignus en stupris
ego? |
| 685 |
|
scelerique tanto uisus ego solus
tibi |
| |
|
materia facilis? hoc meus meruit
rigor? |
| |
|
o scelere uincens omne femineum
genus, |
| |
|
o maius ausa matre monstrifera
malum |
| |
|
genetrice peior! illa se tantum
stupro |
| 690 |
|
contaminauit, et tamen tacitum diu |
| |
|
crimen biformi partus exhibuit
nota, |
| |
|
scelusque matris arguit uultu
truci |
| |
|
ambiguus infans -- ille te uenter
tulit. |
| |
|
o ter quaterque prospero fato dati |
| 695 |
|
quos hausit et peremit et leto
dedit |
| |
|
odium dolusque -- genitor, inuideo
tibi: |
| |
|
Colchide nouerca maius hoc, maius malum
est. |
| |
Ph. |
Et ipsa nostrae fata cognosco
domus: |
| |
|
fugienda petimus; sed mei non sum
potens. |
| 700 |
|
te uel per ignes, per mare insanum
sequar |
| |
|
rupesque et amnes, unda quos torrens
rapit; |
| |
|
quacumque gressus tuleris hac amens agar --
|
| |
|
iterum, superbe, genibus aduoluor
tuis. |
| |
Hi. |
Procul impudicos corpore a casto
amoue |
| 705 |
|
tactus -- quid hoc est? etiam in amplexus
ruit? |
| |
|
stringatur ensis, merita supplicia
exigat. |
| |
|
en impudicum crine contorto caput |
| |
|
laeua reflexi: iustior numquam
focis |
| |
|
datus tuis est sanguis, arquitenens
dea. |
| 710 |
Ph. |
Hippolyte, nunc me compotem uoti
facis; |
| |
|
sanas furentem. maius hoc uoto meo
est, |
| |
|
saluo ut pudore manibus immoriar
tuis. |
| |
Hi. |
Abscede, uiue, ne quid exores, et
hic |
| |
|
contactus ensis deserat castum
latus. |
| 715 |
|
quis eluet me Tanais aut quae
barbaris |
| |
|
Maeotis undis Pontico incumbens
mari? |
| |
|
non ipse toto magnus Oceano pater |
| |
|
tantum expiarit sceleris. o siluae, o
ferae! |
| |
Nut. |
Deprensa culpa est. anime, quid segnis
stupes? |
| 720 |
|
regeramus ipsi crimen atque ultro
impiam |
| |
|
Venerem arguamus: scelere uelandum est
scelus; |
| |
|
tutissimum est inferre, cum timeas,
gradum. |
| |
|
ausae priores simus an passae
nefas, |
| |
|
secreta cum sit culpa, quis testis
sciet? |
| 725 |
|
Adeste, Athenae! fida famulorum
manus, |
| |
|
fer opem! nefandi raptor Hippolytus
stupri |
| |
|
instat premitque, mortis intentat
metum, |
| |
|
ferro pudicam terret -- en praeceps
abit |
| |
|
ensemque trepida liquit attonitus
fuga. |
| 730 |
|
pignus tenemus sceleris. hanc maestam
prius |
| |
|
recreate. crinis tractus et lacerae
comae |
| |
|
ut sunt remaneant, facinoris tanti
notae. |
| |
|
perferte in urbem! -- Recipe iam sensus,
era. |
| |
|
quid te ipsa lacerans omnium aspectus
fugis? |
| 735 |
|
mens impudicam facere, non casus,
solet. |
| |
|
|
Chorus |
| |
|
| |
|
Fugit insanae similis
procellae, |
| |
|
ocior nubes glomerante Coro, |
| |
|
ocior cursum rapiente flamma, |
| |
|
stella cum uentis agitata longos |
| 740 |
|
porrigit
ignes. |
| |
|
Conferat tecum decus omne priscum |
| |
|
fama miratrix senioris aeui: |
| |
|
pulcrior tanto tua forma lucet, |
| |
|
clarior quanto micat orbe pleno |
| 745 |
|
cum suos ignes coeunte cornu |
| |
|
iunxit et curru properante pernox |
| |
|
exerit uultus rubicunda Phoebe |
| |
|
nec tenent stellae faciem minores; |
| |
|
talis est, primas referens
tenebras, |
| 750 |
|
nuntius noctis, modo lotus undis |
| |
|
Hesperus, pulsis iterum tenebris |
| |
|
Lucifer
idem. |
| |
|
Et tu, thyrsigera Liber ab India, |
| |
|
intonsa iuuenis perpetuum coma, |
| 755 |
|
tigres pampinea cuspide temperans |
| |
|
ac mitra cohibens cornigerum
caput, |
| |
|
non uinces rigidas Hippolyti
comas. |
| |
|
ne uultus nimium suspicias tuos: |
| |
|
omnis per populos fabula distulit, |
| 760 |
|
Phaedrae quem Bromio praetulerit
soror. |
| |
|
Anceps forma bonum
mortalibus, |
| |
|
exigui donum breue temporis, |
| |
|
ut uelox celeri pede laberis! |
| |
|
non sic prata nouo uere decentia |
| 765 |
|
aestatis calidae despoliat uapor |
| |
|
saeuit solstitio cum medius dies |
| |
|
et noctes breuibus praecipitat
rotis, |
| |
|
languescunt folio lilia pallido |
| |
|
et gratae capiti deficiunt rosae, |
| 770 |
|
ut fulgor teneris qui radiat genis |
| |
|
momento rapitur nullaque non dies |
| |
|
formosi spolium corporis abstulit. |
| |
|
res est forma fugax: quis sapiens
bono |
| |
|
confidat fragili? dum licet,
utere. |
| 775 |
|
tempus te tacitum subruit, horaque |
| |
|
semper praeterita deterior subit. |
| |
|
Quid deserta petis? tutior
auiis |
| |
|
non est forma locis: te nemore
abdito, |
| |
|
cum Titan medium constituit diem, |
| 780 |
|
cingent, turba licens, Naides
improbae, |
| |
|
formosos solitae claudere
fontibus, |
| |
|
et somnis facient insidias tuis |
| |
|
lasciuae nemorum
deae |
| |
|
montiuagiue
Panes. |
| 785 |
|
Aut te stellifero despiciens polo |
| |
|
sidus post ueteres Arcadas editum |
| |
|
currus non poterit flectere
candidos. |
| |
|
en nuper rubuit, nullaque lucidis |
| |
|
nubes sordidior uultibus obstitit; |
| 790 |
|
at nos solliciti numine turbido, |
| |
|
tractam Thessalicis carminibus
rati, |
| |
|
tinnitus dedimus: tu fueras labor |
| |
|
et tu causa morae, te dea noctium |
| |
|
dum spectat celeres sustinuit
uias. |
| 795 |
|
Vexent hanc faciem frigora
parcius, |
| |
|
haec solem facies rarius appetat: |
| |
|
lucebit Pario marmore clarius. |
| |
|
quam grata est facies torua
uiriliter |
| |
|
et pondus ueteris triste
supercili! |
| 800 |
|
Phoebo colla licet splendida
compares: |
| |
|
illum caesaries nescia colligi |
| |
|
perfundens umeros ornat et
integit; |
| |
|
te frons hirta decet, te breuior
coma |
| |
|
nulla lege iacens; tu licet
asperos |
| 805 |
|
pugnacesque deos uiribus audeas |
| |
|
et uasti spatio uincere corporis: |
| |
|
aequas Herculeos nam iuuenis
toros, |
| |
|
Martis belligeri pectore latior. |
| |
|
si dorso libeat cornipedis uehi, |
| 810 |
|
frenis Castorea mobilior manu |
| |
|
Spartanum poteris flectere
Cyllaron. |
| |
|
Ammentum digitis tende prioribus |
| |
|
et totis iaculum derige uiribus: |
| |
|
tam longe, dociles spicula figere, |
| 815 |
|
non mittent gracilem Cretes
harundinem. |
| |
|
aut si tela modo spargere Parthico |
| |
|
in caelum placeat, nulla sine
alite |
| |
|
descendent, tepido uiscere condita |
| |
|
praedam de mediis nubibus
afferent. |
| 820 |
|
Raris forma uiris (saecula
perspice) |
| |
|
impunita fuit. te melior deus |
| |
|
tutum praetereat formaque nobilis |
| |
|
deformis senii monstret imaginem. |
| |
|
Quid sinat inausum feminae
praeceps furor? |
| 825 |
|
nefanda iuueni crimina insonti
apparat. |
| |
|
en scelera! quaerit crine lacerato
fidem, |
| |
|
decus omne turbat capitis, umectat
genas: |
| |
|
instruitur omni fraude feminea
dolus. |
| |
|
Sed iste quisnam est regium in
uultu decus |
| 830 |
|
gerens et alto uertice attollens
caput? |
| |
|
ut ora iuueni paria Pittheo gerit, |
| |
|
ni languido pallore canderent
genae |
| |
|
staretque recta squalor incultus
coma! |
| |
|
en ipse Theseus redditus terris
adest. |
| |
|
|
Theseus |
| |
|
| 835 |
|
Tandem profugi noctis aeternae
plagam |
| |
|
uastoque manes carcere umbrantem
polum, |
| |
|
et uix cupitum sufferunt oculi
diem. |
| |
|
iam quarta Eleusin dona Triptolemi
secat |
| |
|
paremque totiens libra composuit
diem, |
| 840 |
|
ambiguus ut me sortis ignotae
labor |
| |
|
detinuit inter mortis et uitae
mala. |
| |
|
pars una uitae mansit extincto
mihi, |
| |
|
sensus malorum; finis Alcides
fuit, |
| |
|
qui cum reuulsum Tartaro abstraheret
canem, |
| 845 |
|
me quoque supernas pariter ad sedes
tulit. |
| |
|
sed fessa uirtus robore antiquo
caret |
| |
|
trepidantque gressus. heu, labor quantus
fuit |
| |
|
Phlegethonte ab imo petere longinquum
aethera |
| |
|
pariterque mortem fugere et Alciden
sequi. |
| 850 |
|
Quis fremitus aures flebilis
pepulit meas? |
| |
|
expromat aliquis. luctus et lacrimae et
dolor, |
| |
|
in limine ipso maesta lamentatio? |
| |
|
hospitia digna prorsus inferno
hospite. |
| |
|
|
Nutrix |
| |
|
| |
|
Tenet obstinatum Phaedra consilium
necis |
| 855 |
|
fletusque nostros spernit ac morti
imminet. |
| |
Th. |
Quae causa leti? reduce cur moritur
uiro? |
| |
Nut. |
Haec ipsa letum causa maturum
attulit. |
| |
Th. |
Perplexa magnum uerba nescioquid
tegunt. |
| |
|
effare aperte, quis grauet mentem
dolor. |
| 860 |
Nut. |
Haut pandit ulli; maesta secretum
occulit |
| |
|
statuitque secum ferre quo moritur
malum. |
| |
|
iam perge, quaeso, perge: properato est
opus. |
| |
Th. |
Reserate clausos regii postes
laris. |
| |
|
O socia thalami, sicine aduentum
uiri |
| 865 |
|
et expetiti coniugis uultum
excipis? |
| |
|
quin ense uiduas dexteram atque animum
mihi |
| |
|
restituis et te quidquid e uita
fugat |
| |
|
expromis? |
| |
Ph. |
expromis?--Eheu, per tui sceptrum imperi, |
| |
|
magnanime Theseu, perque natorum
indolem |
| 870 |
|
tuosque reditus perque iam cineres
meos, |
| |
|
permitte mortem. |
| |
Th. |
permitte mortem.--Causa quae cogit mori? |
| |
Th. |
Nemo istud alius, me quidem excepto,
audiet. |
| |
Ph. |
Aures pudica coniugis solas timet. |
| 875 |
Th. |
Effare: fido pectore arcana
occulam. |
| |
Ph. |
Alium silere quod uoles, primus
sile. |
| |
Th. |
Leti facultas nulla continget
tibi. |
| |
Ph. |
Mori uolenti desse mors numquam
potest. |
| |
Th. |
Quod sit luendum morte delictum
indica. |
| 880 |
Ph. |
Quod uiuo. |
| |
Th. |
Quod uiuo.--Lacrimae nonne te nostrae mouent? |
| |
Ph. |
Mors optima est perire lacrimandum
suis. |
| |
Th. |
Silere pergit. -- uerbere ac uinclis
anus |
| |
|
altrixque prodet quidquid haec fari
abnuit. |
| |
|
Vincite ferro. uerberum uis
extrahat |
| 885 |
|
secreta mentis. |
| |
Ph. |
secreta mentis.--Ipsa iam fabor, mane. |
| |
Th. |
Quidnam ora maesta auertis et lacrimas
genis |
| |
|
subito coortas ueste praetenta
optegis? |
| |
Ph. |
Te te, creator caelitum, testem
inuoco, |
| |
|
et te, coruscum lucis aetheriae
iubar, |
| 890 |
|
ex cuius ortu nostra dependet
domus: |
| |
|
temptata precibus restiti; ferro ac
minis |
| |
|
non cessit animus: uim tamen corpus
tulit. |
| |
|
labem hanc pudoris eluet noster
cruor. |
| |
Th. |
Quis, ede, nostri decoris euersor
fuit? |
| 895 |
Ph. |
Quem rere minime. |
| |
Th. |
Quem rere
minime.--Quis sit audire expeto. |
| |
Ph. |
Hic dicet ensis, quem tumultu
territus |
896
fortasse dicat || |
| |
|
liquit stuprator ciuium accursum
timens. |
| |
Th. |
Quod facinus, heu me, cerno? quod
monstrum
intuor? |
| |
|
regale patriis asperum signis ebur |
| 900 |
|
capulo refulget, gentis Actaeae
decus. |
| |
|
sed ipse quonam euasit? |
| |
Ph. |
sed ipse quonam
euasit?--Hi trepidum fuga |
| |
|
uidere famuli concitum celeri
pede. |
| |
Th. |
Pro sancta Pietas, pro gubernator
poli |
| |
|
et qui secundum fluctibus regnum
moues, |
| 905 |
|
unde ista uenit generis infandi
lues? |
| |
|
hunc Graia tellus aluit an Taurus
Scythes |
| |
|
Colchusque Phasis? redit ad auctores
genus |
| |
|
stirpemque primam degener sanguis
refert. |
| |
|
est prorsus iste gentis armiferae
furor, |
| 910 |
|
odisse Veneris foedera et castum
diu |
| |
|
uulgare populis corpus. o taetrum
genus |
| |
|
nullaque uictum lege melioris
soli! |
| |
|
ferae quoque ipsae Veneris euitant
nefas, |
| |
|
generisque leges inscius seruat
pudor. |
| 915 |
|
Vbi uultus ille et ficta maiestas
uiri |
| |
|
atque habitus horrens, prisca et antiqua
appetens, |
| |
|
morumque senium triste et affectus
graues? |
| |
|
o uita fallax, abditos sensus
geris |
| |
|
animisque pulcram turpibus faciem
induis: |
| 920 |
|
pudor impudentem celat, audacem
quies, |
| |
|
pietas nefandum; uera fallaces
probant |
| |
|
simulantque molles dura. siluarum
incola |
| |
|
ille efferatus castus intactus
rudis, |
| |
|
mihi te reseruas? a meo primum
toro |
| 925 |
|
et scelere tanto placuit ordiri
uirum? |
| |
|
iam iam superno numini grates ago, |
| |
|
quod icta nostra cecidit Antiope
manu, |
| |
|
quod non ad antra Stygia descendens
tibi |
| |
|
matrem reliqui. Profugus ignotas
procul |
| 930 |
|
percurre gentes: te licet terra
ultimo |
| |
|
summota mundo dirimat Oceani
plagis |
| |
|
orbemque nostris pedibus obuersum
colas, |
| |
|
licet in recessu penitus extremo
abditus |
| |
|
horrifera celsi regna transieris
poli |
| 935 |
|
hiemesque supra positus et canas
niues |
| |
|
gelidi frementes liqueris Boreae
minas |
| |
|
post te furentes, sceleribus poenas
dabis. |
| |
|
profugum per omnis pertinax latebras
premam: |
| |
|
longinqua clausa abstrusa diuersa
inuia |
| 940 |
|
emetiemur, nullus obstabit locus: |
| |
|
scis unde redeam. tela quo mitti haud
queunt, |
| |
|
huc uota mittam: genitor aequoreus
dedit |
| |
|
ut uota prono terna concipiam deo, |
| |
|
et inuocata munus hoc sanxit
Styge. |
| 945 |
|
En perage donum triste, regnator
freti! |
| |
|
non cernat ultra lucidum Hippolytus
diem |
| |
|
adeatque manes iuuenis iratos
patri. |
| |
|
fer abominandam nunc opem nato,
parens: |
| |
|
numquam supremum numinis munus tui |
| 950 |
|
consumeremus, magna ni premerent
mala; |
| |
|
inter profunda Tartara et Ditem
horridum |
| |
|
et imminentes regis inferni minas, |
| |
|
uoto peperci: redde nunc pactam fidem. --
|
| |
|
genitor, moraris? cur adhuc undae
silent? |
| 955 |
|
nunc atra uentis nubila
impellentibus |
| |
|
subtexe noctem, sidera et caelum
eripe, |
| |
|
effunde pontum, uulgus aequoreum
cie |
| |
|
fluctusque ab ipso tumidus Oceano
uoca. |
| |
|
|
Chorus |
| |
|
| |
|
O magna parens, Natura,
deum |
| 960 |
|
tuque igniferi rector Olympi, |
| |
|
qui sparsa cito sidera mundo |
| |
|
cursusque uagos rapis astrorum |
| |
|
celerique polos cardine uersas, |
| |
|
cur tanta tibi cura perennes |
| 965 |
|
agitare uices aetheris alti, |
| |
|
ut nunc canae frigora brumae |
| |
|
nudent
siluas, |
| |
|
nunc arbustis redeant umbrae, |
| |
|
nunc aestiui colla leonis |
| 970 |
|
Cererem magno feruore coquant |
| |
|
uiresque suas temperet annus? |
| |
|
sed cur idem qui tanta regis, |
| |
|
sub quo uasti pondera mundi |
| |
|
librata suos ducunt orbes, |
| 975 |
|
hominum nimium securus abes, |
| |
|
non sollicitus prodesse bonis, |
| |
|
nocuisse
malis? |
| |
|
Res humanas ordine
nullo |
| |
|
Fortuna regit sparsitque manu |
| 980 |
|
munera caeca peiora fouens: |
| |
|
uincit sanctos dira libido, |
| |
|
fraus sublimi regnat in aula; |
| |
|
tradere turpi fasces populus |
| |
|
gaudet, eosdem colit atque odit. |
| 985 |
|
tristis uirtus peruersa tulit |
| + |
|
praemia
recti: |
| |
|
castos sequitur mala paupertas |
| |
|
uitioque potens regnat adulter -- |
| |
|
o uane pudor falsumque decus! |
| |
|
Sed quid citato nuntius portat
gradu |
| 990 |
|
rigatque maestis lugubrem uultum
genis? |
| |
|
|
Nuntius |
| |
|
| |
|
O sors acerba et dura, famulatus
grauis, |
| |
|
cur me ad nefandi nuntium casus
uocas? |
| |
Th. |
Ne metue cladis fortiter fari
asperas: |
| |
|
non imparatum pectus aerumnis
gero. |
| 995 |
Nun. |
Vocem dolori lingua luctificam
negat. |
| |
Th. |
Proloquere, quae sors aggrauet quassam
domum. |
| |
Nun. |
Hippolytus, heu me, flebili leto
occubat. |
| |
Th. |
Natum parens obisse iam pridem
scio: |
| |
|
nunc raptor obiit. mortis effare
ordinem. |
| 1000 |
Nun. |
Vt profugus urbem liquit infesto
gradu |
| |
|
celerem citatis passibus cursum
explicans, |
| |
|
celso sonipedes ocius subigit iugo |
| |
|
et ora frenis domita substrictis
ligat. |
| |
|
tum multa secum effatus et patrium
solum |
| 1005 |
|
abominatus saepe genitorem ciet |
| |
|
acerque habenis lora permissis
quatit: |
| |
|
cum subito uastum tonuit ex alto
mare |
| |
|
creuitque in astra. nullus inspirat
salo |
| |
|
uentus, quieti nulla pars caeli
strepit |
| 1010 |
|
placidumque pelagus propria tempestas
agit. |
| |
|
non tantus Auster Sicula disturbat
freta |
| |
|
nec tam furens Ionius exsurgit
sinus |
| |
|
regnante Coro, saxa cum fluctu
tremunt |
| |
|
et cana summum spuma Leucaten
ferit. |
| 1015 |
|
consurgit ingens pontus in uastum
aggerem, |
| |
|
tumidumque monstro pelagus in
terras |
1016 deleuit Leo
|| |
| |
|
nec ista ratibus tanta construitur
lues: |
| |
|
terris minatur; fluctus haud cursu
leui |
| |
|
prouoluitur; nescioquid onerato
sinu |
| 1020 |
|
grauis unda portat. quae nouum tellus
caput |
| |
|
ostendet astris? Cyclas exoritur
noua? |
| |
|
latuere rupes numine Epidauri dei |
| |
|
et scelere petrae nobiles
Scironides |
| |
|
et quae duobus terra comprimitur
fretis. |
| 1025 |
|
Haec dum stupentes sequimur, en totum
mare |
| |
|
immugit, omnes undique scopuli
adstrepunt; |
| |
|
summum cacumen rorat expulso sale, |
| |
|
spumat uomitque uicibus alternis
aquas |
| |
|
qualis per alta uehitur Oceani
freta |
| 1030 |
|
fluctum refundens ore physeter
capax. |
| |
|
inhorruit concussus undarum globus |
| |
|
soluitque sese et litori inuexit
malum |
| |
|
maius timore, pontus in terras
ruit |
| |
|
suumque monstrum sequitur -- os quassat
tremor. |
| 1035 |
|
Quis habitus illi corporis uasti
fuit! |
1035 illi Richter :
ille O || |
| |
|
caerulea taurus colla sublimis
gerens |
| |
|
erexit altam fronte uiridanti
iubam; |
| |
|
stant hispidae aures, orbibus uarius
color, |
| |
|
et quem feri dominator habuisset
gregis |
| 1040 |
|
et quem sub undis natus: hinc flammam
uomunt |
| |
|
oculi, hinc relucent caerula insignes
nota; |
| |
|
opima ceruix arduos tollit toros |
| |
|
naresque hiulcis haustibus patulae
fremunt; |
| |
|
musco tenaci pectus ac palear
uiret, |
| 1045 |
|
longum rubenti spargitur fuco
latus; |
| |
|
tum pone tergus ultima in monstrum
coit |
| |
|
facies et ingens belua immensam
trahit |
| |
|
squamosa partem. talis extremo
mari |
| |
|
pistrix citatas sorbet aut frangit
rates. |
| 1050 |
|
Tremuere terrae, fugit attonitum
pecus |
| |
|
passim per agros, nec suos pastor
sequi |
| |
|
meminit iuuencos; omnis e saltu
fera |
| |
|
diffugit, omnis frigido exsanguis
metu |
| |
|
uenator horret. solus immunis metu |
| 1055 |
|
Hippolytus artis continet frenis
equos |
| |
|
pauidosque notae uocis hortatu
ciet. |
| |
|
Est alta ad Argos collibus ruptis
uia, |
| |
|
uicina tangens spatia suppositi
maris; |
| |
|
hic se illa moles acuit atque iras
parat. |
| 1060 |
|
ut cepit animos seque praetemptans
satis |
| |
|
prolusit irae, praepeti cursu
euolat, |
| |
|
summam citato uix gradu tangens
humum, |
| |
|
et torua currus ante trepidantis
stetit. |
| |
|
contra feroci natus insurgens
minax |
| 1065 |
|
uultu nec ora mutat et magnum
intonat: |
| |
|
'haud frangit animum uanus hic terror
meum: |
| |
|
nam mihi paternus uincere est tauros
labor.' |
| |
|
Inobsequentes protinus frenis
equi |
| |
|
rapuere cursum iamque derrantes
uia, |
| 1070 |
|
quacumque rabidos pauidus euexit
furor, |
| |
|
hac ire pergunt seque per scopulos
agunt. |
| |
|
ratem retentat, ne det obliquum
latus, |
| |
|
et arte fluctum fallit, haud aliter
citos |
| 1075 |
|
currus gubernat: ora nunc pressis
trahit |
| |
|
constricta frenis, terga nunc torto
frequens |
| |
|
uerbere coercet. sequitur adsiduus
comes, |
| |
|
nunc aequa carpens spatia, nunc contra
obuius |
| |
|
oberrat, omni parte terrorem
mouens. |
| 1080 |
|
non licuit ultra fugere: nam toto
obuius |
| |
|
incurrit ore corniger ponti
horridus. |
| |
|
tum uero pauida sonipedes mente
exciti |
| |
|
imperia soluunt seque luctantur
iugo |
| |
|
eripere rectique in pedes iactant
onus. |
| 1085 |
|
Praeceps in ora fusus implicuit
cadens |
| |
|
laqueo tenaci corpus et quanto
magis |
| |
|
pugnat, sequaces hoc magis nodos
ligat. |
| |
|
sensere pecudes facinus -- et curru
leui, |
| |
|
dominante nullo, qua timor iussit
ruunt. |
| 1090 |
|
talis per auras non suum agnoscens
onus |
| |
|
Solique falso creditum indignans
diem |
| |
|
Phaethonta currus deuium excussit
polo. |
| |
|
Late cruentat arua et inlisum
caput |
| |
|
scopulis resultat; auferunt dumi
comas, |
| 1095 |
|
et ora durus pulcra populatur
lapis |
| |
|
peritque multo uulnere infelix
decor. |
| |
|
moribunda celeres membra peruoluunt
rotae; |
| |
|
tandemque raptum truncus ambusta
sude |
| |
|
medium per inguen stipite ingesto
tenet; |
| 1100 |
|
paulumque domino currus affixo
stetit. |
1100 deleuit Axelson
|| |
| |
|
haesere biiuges uulnere -- et pariter
moram |
| |
|
dominumque rumpunt. inde semianimem
secant |
| |
|
uirgulta, acutis asperi uepres
rubis |
| |
|
omnisque ruscus corporis partem
tulit. |
| 1105 |
|
Errant per agros funebris famuli
manus, |
| |
|
per illa qua distractus Hippolytus
loca |
| |
|
longum cruenta tramitem signat
nota, |
| |
|
maestaeque domini membra uestigant
canes. |
| |
|
necdum dolentum sedulus potuit
labor |
| 1110 |
|
explere corpus -- hocine est formae
decus? |
| |
|
qui modo paterni clarus imperii
comes |
| |
|
et certus heres siderum fulsit
modo, |
| |
|
passim ad supremos ille colligitur
rogos |
| |
|
et funeri confertur. |
| |
Th. |
et funeri
confertur.--O nimium potens |
| 1115 |
|
quanto parentes sanguinis uinclo
tenes |
| |
|
natura! quam te colimus inuiti
quoque! |
| |
|
occidere uolui noxium, amissum
fleo. |
| |
Nun. |
Haud flere honeste quisque quod uoluit
potest. |
| |
Th. |
Equidem malorum maximum hunc cumulum
reor, |
| 1120 |
|
si abominanda casus optanda
efficit. |
| |
Nun. |
Et si odia seruas, cur madent fletu
genae? |
| |
Th. |
Quod interemi, non quod amisi,
fleo. |
| |
|
Chorus |
| |
|
| |
|
Quanti casus, heu, magna
rotant! |
| |
|
minor in paruis Fortuna furit |
| 1125 |
|
leuiusque ferit leuiora deus; |
| |
|
seruat placidos obscura quies |
| |
|
praebetque senes casa securos. |
| |
|
Admota aetheriis culmina
sedibus |
| |
|
Euros excipiunt, excipiunt Notos, |
| 1130 |
|
insani Boreae
minas |
| |
|
imbriferumque
Corum. |
| |
|
Raros patitur fulminis
ictus |
| |
|
umida
uallis: |
| |
|
tremuit telo Iouis altisoni |
| 1135 |
|
Caucasus ingens Phrygiumque nemus |
| |
|
matris Cybeles: metuens caelo |
| |
|
Iuppiter alto uicina petit; |
| |
|
non capit umquam magnos motus |
| |
|
humilis tecti plebeia domus. |
| 1140 |
|
circa regna
tonat |
1140 deleuit
Fabricius || |
| |
|
Volat ambiguis mobilis
alis |
| |
|
hora, nec ulli praestat uelox |
| |
|
Fortuna
fidem: |
| |
|
hic qui clari sidera mundi |
| 1145 |
|
nitidumque diem - - - - morte
relicta |
| |
|
luget maestos tristis reditus |
| |
|
ipsoque magis flebile Auerno |
| |
|
sedis patriae uidet hospitium. |
| |
|
Pallas Actaeae ueneranda
genti, |
| 1150 |
|
quod tuus caelum superosque
Theseus |
| |
|
spectat et fugit Stygias paludes, |
| |
|
casta nil debes patruo rapaci: |
| |
|
constat inferno numerus tyranno. |
| |
|
Quae uox ab altis flebilis tectis
sonat |
| 1155 |
|
strictoque uecors Phaedra quid ferro
parat? |
| |
|
|
Theseus |
| |
|
| |
|
Quis te dolore percitam instigat
furor? |
| |
|
quid ensis iste quidue uociferatio |
| |
|
planctusque supra corpus inuisum
uolunt? |
| |
|
|
Phaedra |
| |
|
| |
|
Me me, profundi saeue dominator
freti, |
| 1160 |
|
inuade et in me monstra caerulei
maris |
| |
|
emitte, quidquid intimo Tethys
sinu |
| |
|
extrema gestat, quidquid Oceanus
uagis |
| |
|
complexus undis ultimo fluctu
tegit. |
| |
|
O dure Theseu semper, o numquam
tuis |
| 1165 |
|
tuto reuerse: natus et genitor
nece |
| |
|
reditus tuos luere; peruertis
domum |
| |
|
amore semper coniugum aut odio
nocens. |
| |
|
Hippolyte, tales intuor uultus
tuos |
| |
|
talesque feci? membra quis saeuus
Sinis |
| 1170 |
|
aut quis Procrustes sparsit aut quis
Cresius, |
| |
|
Daedalea uasto claustra mugitu
replens, |
| |
|
taurus biformis ore cornigero
ferox |
| |
|
diuulsit? heu me, quo tuus fugit
decor |
| |
|
oculique nostrum sidus? exanimis
iaces? |
| 1175 |
|
ades parumper uerbaque exaudi mea. |
| |
|
nil turpe loquimur: hac manu poenas
tibi |
| |
|
soluam et nefando pectori ferrum
inseram, |
| |
|
animaque Phaedram pariter ac scelere
exuam. |
| |
|
et te per undas perque Tartareos
lacus, |
1179-80 deleuit
Axelson || |
| 1180 |
|
per Styga, per amnes igneos amens
sequar. |
| |
|
placemus umbras: capitis exuuias
cape |
| |
|
laceraeque frontis accipe abscisam
comam. |
| |
|
non licuit animos iungere, at certe
licet |
| |
|
iunxisse fata. morere, si casta es,
uiro; |
| 1185 |
|
si incesta, amori. coniugis thalamos
petam |
| |
|
tanto impiatos facinore? hoc derat
nefas, |
| |
|
ut uindicato sancta fruereris
toro. |
| |
|
o mors amoris una sedamen mali, |
| |
|
o mors pudoris maximum laesi
decus, |
| 1190 |
|
confugimus ad te: pande placatos
sinus. |
| |
|
Audite, Athenae, tuque, funesta
pater |
| |
|
peior nouerca: falsa memoraui et
nefas, |
| |
|
quod ipsa demens pectore insano
hauseram, |
| |
|
mentita finxi. uana punisti pater, |
| 1195 |
|
iuuenisque castus crimine incesto
iacet, |
| |
|
pudicus, insons -- recipe iam mores
tuos. |
| |
|
mucrone pectus impium iusto patet |
| |
|
cruorque sancto soluit inferias
uiro. |
| |
Th. |
Quid facere rapto debeas nato
parens, |
| 1200 |
|
disce a nouerca: condere Acherontis
plagis. |
| |
|
Pallidi fauces Auerni uosque, Taenarii
specus, |
| |
|
unda miseris grata Lethes uosque, torpentes
lacus, |
| |
|
impium rapite atque mersum premite perpetuis
malis. |
| |
|
nunc adeste, saeua ponti monstra, nunc uasti
maris, |
| 1205 |
|
ultimo quodcumque Proteus aequorum abscondit
sinu, |
| |
|
meque ouantem scelere tanto rapite in altos
gurgites. |
| |
|
Tuque semper, genitor, irae facilis assensor
meae: |
| |
|
morte facili dignus haud sum qui noua natum
nece |
| |
|
segregem sparsi per agros quique, dum falsum
nefas |
| 1210 |
|
exsequor uindex seuerus, incidi in uerum
scelus. |
| |
|
sidera et manes et undas scelere compleui
meo: |
| |
|
amplius sors nulla restat; regna me norunt
tria. |
| |
|
In hoc redimus? patuit ad caelum
uia, |
| |
|
bina ut uiderem funera et geminam
necem, |
| 1215 |
|
caelebs et orbus funebres una face |
| |
|
ut concremarem prolis ac thalami
rogos? |
| |
|
donator atrae lucis, Alcide, tuum |
| |
|
Diti remitte munus; ereptos mihi |
| |
|
restitue manes. -- impius frustra
inuoco |
| 1220 |
|
mortem relictam: crudus et leti
artifex, |
| |
|
exitia machinatus insolita effera, |
| |
|
nunc tibimet ipse iusta supplicia
irroga. |
| |
|
pinus coacto uertice attingens
humum |
| |
|
caelo remissum findat in geminas
trabes, |
| 1225 |
|
mittarue praeceps saxa per
Scironia? |
| |
|
grauiora uidi, quae pati clausos
iubet |
| |
|
Phlegethon nocentes igneo cingens
uado. |
| |
|
quae poena memet maneat et sedes,
scio: |
| |
|
umbrae nocentes, cedite et
ceruicibus |
| 1230 |
|
his, his repositum degrauet fessas
manus |
| |
|
saxum, seni perennis Aeolio labor; |
| |
|
me ludat amnis ora uicina alluens; |
| |
|
uultur relicto transuolet Tityo
ferus |
| |
|
meumque poenae semper accrescat
iecur; |
| 1235 |
|
et tu mei requiesce Pirithoi
pater: |
| |
|
haec incitatis membra turbinibus
ferat |
| |
|
nusquam resistens orbe reuoluto
rota. |
| |
|
Dehisce tellus, recipe me dirum
chaos, |
| |
|
recipe, haec ad umbras iustior nobis uia
est: |
| 1240 |
|
natum sequor -- ne metue qui manes
regis: |
| |
|
casti uenimus; recipe me aeterna
domo |
| |
|
non exiturum. -- non mouent diuos
preces; |
| |
|
at, si rogarem scelera, quam proni
forent! |
| |
Cho. |
Theseu, querelis tempus aeternum
manet: |
| 1245 |
|
nunc iusta nato solue et absconde
ocius |
| |
|
dispersa foede membra laniatu
effero. |
| |
Th. |
Huc, huc, reliquias uehite cari
corporis |
| |
|
pondusque et artus temere congestos
date. |
| |
|
Hippolytus hic est? crimen agnosco
meum: |
| 1250 |
|
ego te peremi; neu nocens tantum
semel |
| |
|
solusue fierem, facinus ausurus
parens |
| |
|
patrem aduocaui. munere en patrio
fruor. |
| |
|
o triste fractis orbitas annis
malum! |
| |
|
complectere artus, quodque de nato est
super, |
| 1255 |
|
miserande, maesto pectore incumbens,
foue. |
| |
|
Disiecta, genitor, membra laceri
corporis |
| |
|
in ordinem dispone et errantes
loco |
| |
|
restitue partes: fortis hic dextrae
locus, |
| |
|
hic laeua frenis docta moderandis
manus |
| 1260 |
|
ponenda: laeui lateris agnosco
notas. |
| |
|
quam magna lacrimis pars adhuc nostris
abest! |
| |
|
durate trepidae lugubri officio
manus, |
| |
|
fletusque largos sistite, arentes
genae, |
| |
|
dum membra nato genitor adnumerat
suo |
| 1265 |
|
corpusque fingit. hoc quid est forma
carens |
| |
|
et turpe, multo uulnere abruptum
undique? |
| |
|
quae pars tui sit dubito; sed pars est
tui: |
| |
|
hic, hic repone, non suo, at uacuo
loco. |
| |
|
haecne illa facies igne sidereo
nitens, |
| 1270 |
|
inuita flectens lumina? huc cecidit
decor? |
1270 inuita scripsi
: inimica O : immite dubitanter Zwierlein | lumina ] pectora
Mayer || |
| |
|
o dira fata, numinum o saeuus
fauor! |
| |
|
sic ad parentem natus ex uoto
redit? |
| |
|
en haec suprema dona genitoris
cape, |
| |
|
saepe efferendus; interim haec ignes
ferant. |
| 1275 |
|
Patefacite acerbam caede funesta
domum; |
| |
|
Mopsopia claris tota lamentis
sonet. |
| |
|
uos apparate regii flammam rogi; |
| |
|
at uos per agros corporis partes
uagas |
| |
|
inquirite. -- istam terra defossam
premat, |
| 1280 |
|
grauisque tellus impio capiti
incubet. |
|
§ |
