M. Valerii Martialis
Epigrammaton Liber IV

e-lectorum in usum edidit
Michael Hendry 2007

 

 Index Librorum 

Familiae codicum:
α = HTRK (K = Bonon., Vindob. 3, W)
β = LPQf
γ = EXAVBGC

 Plura de Codicibus       De Metris 

 
1 El
  Caesaris alma dies et luce sacratior illa βγ   1 alma ] alba Rooy ||
  conscia Dictaeum qua tulit Ida Iouem,
  longa, precor, Pylioque ueni numerosior aeuo,     3 longa ] fortasse larga ||
  semper et hoc uoltu uel meliore nite.
5 hic colat Albano Tritonida multus in auro
  perque manus tantas plurima quercus eat;
  hic colat ingenti redeuntia saecula lustro
  et quae Romuleus sacra Tarentos habet.
  magna quidem, superi, petimus, sed debita terris:
10 pro tanto quae sunt inproba uota deo?
2 Hd
  Spectabat modo solus inter omnes βγ
  nigris munus Horatius lacernis,
  cum plebs et minor ordo maximusque
  sancto cum duce candidus sederet.
5 toto nix cedidit repente caelo:
  albis spectat Horatius lacernis.
3 El
  Aspice quam densum tacitarum uellus aquarum βγ
  defluat in uoltus Caesaris inque sinus.
  indulget tamen ille Ioui, nec uertice moto     3 moto γ : muto β ||
  concretas pigro frigore ridet aquas,
5 sidus Hyperborei solitus lassare Bootae
  et madidis Helicen dissimulare comis.
  quis siccis lasciuit aquis et ab aethere ludit?     7 quis ed. Gryph. : qui βγ ||
  suspicor has pueri Caesaris esse niues.
4 Hd
  Quod siccae redolet palus lacunae, Tβγ   1 siccae . . . lacunae βγ : sicca . . . lacuna Shackleton Bailey : sica . . . lacunae T ||
  crudarum nebulae quod Albularum,
  piscinae uetus aura quod marinae,
  quod pressa piger hircus in capella,
5 lassi uardaicus quod euocati, βγ
  quod bis murice uellus inquinatum,
  quod ieiunia sabbatariarum,
  maestorum quod anhelitus reorum,
  quod spurcae moriens lucerna Ledae,
10 quod ceromata faece de Sabina,
  quod uolpis fuga, uiperae cubile, Tβγ
  mallem quam quod oles olere, Bassa.   12 mallem α (malem T) : malles βγ ||
5 El
  Vir bonus et pauper linguaque et pectore uerus, Tβγ
  quid tibi uis Vrbem qui, Fabiane, petis?
  qui nec leno potes nec comissator haberi,
  nec pauidos tristi uoce citare reos,     4 pauidos tristi Tβ : pauido stricti γ, unde pauidos stricta Pulmannus ||
5 nec potes uxorem cari corrumpere amici,
  nec potes algentes arrigere ad uetulas,
  uendere nec uanos circa Palatia fumos,     7 circa T : circum βγ ||
  plaudere nec Cano, plaudere nec Glaphyro;     8 cano βγ : plano T ||
  unde miser uiues? ‘homo certus, fidus amicus —’     9 certus fidus T : fidus certus βγ ||
10 hoc nihil est: numquam sic Philomelus eris.
6 Hd
  Credi uirgine castior pudica βγ
  et frontis tenerae cupis uideri,
  cum sis inprobior, Malisiane,
  quam qui compositos metro Tibulli
5 in Stellae recitat domo libellos.
7 El
  Cur, here quod dederas, hodie, puer Hylle, negasti, Rβγ
  durus tam subito qui modo mitis eras?
  sed iam causaris barbamque annosque pilosque.
  o nox quam longa es quae facis una senem!
5 quid nos derides? Here qui puer, Hylle, fuisti,
  dic nobis, hodie qua ratione uir es?
8 El
  Prima salutantes atque altera conterit hora, βγ   1 conterit γ : continet β ||
  exercet raucos tertia causidicos,
  in quintam uarios extendit Roma labores,
  sexta quies lassis, septima finis erit,     4 erit β : erat γ ||
5 sufficit in nonam nitidis octaua palaestris,
  imperat extructos frangere nona toros:     6 ex(s)tructos γ, Isid. Orig. 20.2.13 : excelsos β ||
  hora libellorum decuma est, Eupheme, meorum,
  temperat ambrosias cum tua cura dapes
  et bonus aetherio laxatur nectare Caesar
10 ingentique tenet pocula parca manu.
  tunc admitte iocos: gressu timet ire licenti   11 gressu timet ire ς : gressum (gressu Pf) metire βγ : gressun metire Lindsay ||
  ad matutinum nostra Thalia Iouem.
9 Hd
  Sotae filia clinici, Labulla, βγ
  deserto sequeris Clytum marito,
  et donas et amas: œceij ¢sètwj.
10 El
  Dum nouus est nec adhuc rasa mihi fronte libellus, Rβγ   1 nec adhuc rasa β : et adhuc rasa γ : rasa nec adhuc R ||
  pagina dum tangi non bene sicca timet,
  i, puer, et caro perfer leue munus amico
  qui meruit nugas primus habere meas.
5 curre, sed instructus: comitetur Punica librum
  spongea: muneribus conuenit illa meis.
  non poterant nostros multae, Faustine, liturae     7 poterant (uel possint) temptaui : possunt Rβγ ||
  emendare iocos: una litura potest.
11 El
  Dum nimium uano tumefactus nomine gaudes βγ
  et Saturninum te, miser, esse pudet,     2 miser esse pudet β : pudet esse miser γ ||
  impia Parrhasia mouisti bella sub ursa,
  qualia qui Phariae coniugis arma tulit.
5 excideratne adeo fatum tibi nominis huius,
  obruit Actiaci quod grauis ira freti?
  an tibi promisit Rhenus quod non dedit illi
  Nilus, et Arctois plus licuisset aquis?     8 et ] ut temptabat Shackleton Bailey ||
  ille etiam nostris Antonius occidit armis,
10 qui tibi conlatus, perfide, Caesar erat.
12 El
  Nulli, Thai, negas; sed si te non pudet istud, Rβγ
  hoc saltem pudeat, Thai, negare nihil.
13 El
  Claudia, Rufe, meo nubit Peregrina Pudenti: Rβγ   1 nubit Rγ : nupsit β ||
  macte esto taedis, o Hymenaee, tuis.     2 esto βγ : ades R ||
  tam bene rara suo miscentur cinnama nardo,     3 suo ] Syro Schmieder ||
  Massica Theseis tam bene uina fauis;
5 nec melius teneris iunguntur uitibus ulmi,
  nec plus lotos aquas, litora myrtus amat.
  candida perpetuo reside, Concordia, lecto,
  tamque pari semper sit Venus aequa iugo:
  diligat illa senem quondam, sed et ipsa marito     9 ipsa β : ipse R : illa γ ||
10 tum quoque, cum fuerit, non uideatur anus.
14 Hd
  Sili, Castalidum decus sororum, βγ
  qui periuria barbari furoris
  ingenti premis ore perfidosque
  astus Hannibalis leuisque Poenos
5 magnis cedere cogis Africanis:
  paulum seposita seueritate,
  dum blanda uagus alea December     7 uagus γ : uagus piger β ||
  incertis sonat hinc et hinc fritillis
  et ludit tropa nequiore talo,     9 tropa Brodaeus : popa β : rota γ ||
10 nostris otia commoda Camenis,
  nec torua lege fronte, sed remissa
  lasciuis madidos iocis libellos.
  sic forsan tener ausus est Catullus
  magno mittere Passerem Maroni.   14 maroni γ : marino β ||
15 El
  Mille tibi nummos hesterna luce roganti TRβγ
  in sex aut septem, Maeciliane, dies     2 Maeciliane Shackleton Bailey : meciliane E : mecicilane γ : c(a)eciliane αβAγL ||
  ‘non habeo’ dixi: sed tu, causatus amici βγ
  aduentum, lancem paucaque uasa rogas.
5 stultus es? an stultum me credis, amice? negaui
  mille tibi nummos, milia quinque dabo?
16 El
  Priuignum non esse tuae te, Galle, nouercae βγ
  rumor erat, coniunx dum fuit illa patris.
  non tamen hoc poterat uiuo genitore probari:
  iam nusquam pater est, Galle, nouerca domi est.
5 magnus ab infernis reuocetur Tullius umbris TRβγ
  et te defendat Regulus ipse licet,
  non potes absolui: nam quae non desinit esse βγ
  post patrem, numquam, Galle, nouerca fuit.
17 Sc
  Facere in Lyciscam, Paule, me iubes uersus, βγ
  quibus illa lectis rubeat et sit irata.
  o Paule, malus es: irrumare uis solus.
18 El
  Qua uicina pluit Vipsanis porta columnis Tβγ
  et madet assiduo lubricus imbre lapis,     2 madet Tβ : manet γ ||
  in iugulum pueri, qui roscida tecta subibat,
  decidit hiberno praegrauis unda gelu:
5 cumque peregisset miseri crudelia fata,
  tabuit in calido uolnere mucro tener.
  quid non saeua sibi uoluit Fortuna licere?
  aut ubi non mors est, si iugulatis aquae?
19 El
  Hanc tibi Sequanicae pinguem textricis alumnam, Tβγ
  quae Lacedaemonium barbara nomen habet,
  sordida, sed gelido non aspernanda Decembri
4 dona, peregrinam mittimus endromida,
9 ne madidos intret penetrabile frigus in artus     9-10 huc transposui ||
10 neue grauis subita te premat Iris aqua.
5 seu lentum ceroma teris tepidumque trigona βγ
  siue harpasta manu puluerulenta rapis,
  plumea seu laxi partiris pondera follis
8 siue leuem cursu uincere quaeris Athan,     8 cursu β : fors γ ||
11 ridebis uentos hoc munere tectus et imbris, Tβγ
  nec sic in Tyria sindone cultus eris.   12 sindone T : sidone βγ   |   cultus γ : tutus Tβ ||
20 El
  Dicit se uetulam, cum sit Caerellia pupa: TRβγ
  pupam se dicit Gellia, cum sit anus.     2 Gellia βγ : Gallia αL ||
  ferre nec hanc possis, possis, Colline, nec illam: βγ
  altera ridicula est, altera putidula.
21 Hd
  Nullos esse deos, inane caelum βγ
  adfirmat Segius: probatque, quod se
  factum, dum negat haec, uidet beatum.     3 haec Lfγ : hoc PpcQpc ||
22 El
  Primos passa toros et adhuc placanda marito Tβγ
  merserat in nitidos se Cleopatra lacus,
  dum fugit amplexus. sed prodidit unda latentem;
  lucebat, totis cum tegeretur aquis:
5 condita sic puro numerantur lilia uitro,     5 condita βγ : candida αQpc ||
  sic prohibet tenuis gemma latere rosas.     6 tenuis AV : tenues TβEX ||
  insilui mersusque uadis luctantia carpsi
  basia: perspicuae plus uetuistis aquae.
23 Hd
  Dum tu lenta nimis diuque quaeris βγ
  quis primus tibi quisue sit secundus,
  Graium quos epigramma conparauit,     3 Graium quos Koestlin : gratumque βγ ||
  palmam Callimachus, Thalia, de se
5 facundo dedit ipse Bruttiano.
  qui si Cecropio satur lepore
  Romanae sale luserit Mineruae,
  ille me facias, precor, secundum.
24 El
  Omnes quas habuit, Fabiane, Lycoris amicas Tβγ
  extulit: uxori fiat amica meae.     2 uxori Tγ : uxoris β ||
25 El
  Aemula Baianis Altini litora uillis βγ
  et Phaethontei conscia silua rogi,
  quaeque Antenoreo Dryadum pulcherrima Fauno
  nupsit ad Euganeos Sola puella lacus,
5 et tu Ledaeo felix Aquileia Timauo,
  hic ubi septenas Cyllarus hausit aquas:     6 hausit β : (h)aurit Tγ ||
  uos eritis nostrae requies portusque senectae, TRβγ   8 requies portusque Lfγ : portus requiesque PQ ||
  si iuris fuerint otia nostra sui.
26 El
  Quod te mane domi toto non uidimus anno, Tβγ
  uis dicam quantum, Postume, perdiderim?
  tricenos, puto, bis, uicenos ter, puto, nummos.     3 uicenos Tβ : denos γ : uel denos Shackleton Bailey ||
  ignosces: togulam, Postume, pluris emo.
27 El
  Saepe meos laudare soles, Auguste, libellos. Rβγ
  inuidus ecce negat: num minus ergo soles?     2 num βγ : non RQ ||
  quid quod honorato non sola uoce dedisti     3 quid quod βγ : quidquid R ||
  non alius poterat quae dare dona mihi?
5 ecce iterum nigros conrodit liuidus ungues:     5 conrodit βγ : conrodet R ||
  da, Caesar, tanto tu magis, ut doleat.
28 Hd
  Donasti tenero, Chloe, Luperco βγ
  Hispanas Tyriasque coccinasque,
  et lotam tepido togam Galaeso,
  Indos sardonychas, Scythas zmaragdos,
5 et centum dominos nouae monetae:
  et quidquid petit usque et usque donas.
  uae glabraria, uae tibi misella!
  nudam te statuet tuus Lupercus.
29 El
  Obstat, care Pudens, nostris sua turba libellis βγ
  lectoremque frequens lassat et implet opus.
  rara iuuant: primis sic maior gratia pomis,     3 iuuant γ : pudent β ||
  hibernae pretium sic meruere rosae;
5 sic spoliatricem commendat fastus amicam,
  ianua nec iuuenem semper aperta tenet.
  saepius in libro numeratur Persius uno
  quam leuis in tota Marsus Amazonide.     8 marsus β : marcus γ ||
  tu quoque de nostris releges quemcumque libellis,
10 esse puta solum: sic tibi pluris erit.   10 puta γ : putas β ||
30 Hd
  Baiano procul a lacu, monemus, βγ   1 monemus β : recede γ ||
  piscator, fuge, ne nocens recedas.
  sacris piscibus hae natantur undae,
  qui norunt dominum manumque lambunt
5 illam, qua nihil est in orbe maius.
  quid quod nomina habent et ad magistri     6 nomina scripsi : nomen βγ ||
  uocem quisque sui uenit citatus?
  hoc quondam Libys impius profundo,
  dum praedam calamo tremente ducit,
10 raptis luminibus repente caecus
  captum non potuit uidere piscem,
  et nunc sacrilegos perosus hamos
  Baianos sedet ad lacus rogator.
  at tu, dum potes, innocens recede
15 iactis simplicibus cibis in undas,
  et pisces uenerare dedicatos.   16 dedicatos ς : delicatos βγ ||
31 El
  Quod cupis in nostris dicique legique libellis Tβγ
  et nonnullus honos creditur iste tibi,     2 iste T : esse βγ ||
  ne ualeam si non res est gratissima nobis
  et uolo te chartis inseruisse meis.
5 sed tu nomen habes auerso fonte sororum     5 fonte Tβ : fronte γ ||
  inpositum, mater quod tibi dura dedit;
  quod nec Melpomene, quod nec Polyhymnia possit
  nec pia cum Phoebo dicere Calliope.     8 pia ] tura Heinsius ||
  ergo aliquod gratum Musis tibi nomen adopta:
10 nam semper belle dicitur ‘Hippodame’.   10 semper belle Tβγ : belle semper Shackleton Bailey ||
32 El
  Et latet et lucet Phaethontide condita gutta, Tβγ
  ut uideatur apis nectare clusa suo.
  dignum tantorum pretium tulit illa laborum:     3 laborum Tγ : malorum β ||
  credibile est ipsam sic uoluisse mori.
33 El
  Plena laboratis habeas cum scrinia libris, Tβγ
  emittis quare, Sosibiane, nihil?
  ‘edent heredes’ inquis ‘mea carmina.’ quando?
  tempus erat iam te, Sosibiane, legi.
34 El
  Sordida cum tibi sit, uerum tamen, Attale, dicit, Tβγ   1-2 dicit . . . dicit Tβγ : dixit . . . dixit ς ||
  quisquis te niueam dicit habere togam.
35 El
  Frontibus aduersis molles concurrere dammas Tβγ
  uidimus et fati sorte iacere pari.
  spectauere canes praedam, stupuitque superbus
  uenator cultro nil superesse suo.
5 unde leues animi tanto caluere furore?     5 animi βγ : animae T ||
  sic pugnant tauri, sic cecidere uiri.
36 El
  Cana est barba tibi, nigra est coma: tinguere barbam Rβγ
  non potes — haec causa est — et potes, Ole, comam.     2 est et Rβ : esset vel es sed γ : est sed ς  ||
37 Sc
  ‘Centum Coranus et ducenta Mancinus, Tβγ   1 coranus Tβ : coracinus γ ||
  trecenta debet Titius, hoc bis Albinus,
  decies Sabellus alterumque Serranus; βγ   3 sabellus β : sabinus γ ||
  ex insulis fundisque tricies soldum,
5 ex pecore redeunt ter ducena Parmensi’:
  totis diebus, Afer, haec mihi narras Tβγ   6 haec Schneidewin : hoc βγ ||
  et teneo melius ista quam meum nomen.
  numeres oportet aliquid, ut pati possim;     8 numeres oportet βγ : numeras et portet T : numerare oportet Schneidewin ||
  cotidianam refice nauseam nummis:
10 audire gratis, Afer, ista non possum.
38 El
  Galla, nega: satiatur amor nisi gaudia torquent: Rβγ
  sed noli nimium, Galla, negare diu.
39 Hd
  Argenti genus omne comparasti, βγ
  et solus ueteres Myronos artes,     2 ueteres βγ : ueteris E, Heinsius   |   Myronis L ||
  solus Praxitelus manum Scopaeque,     3 manus PQ ||
  solus Phidiaci toreuma caeli,
5 solus Mentoreos habes labores.
  nec desunt tibi uera Gratiana     6 Gratiana ς : grantiana β : graniana γ : Grattiana Postgate ||
  nec quae Callaico linuntur auro
  nec mensis anaglypta de paternis.
  argentum tamen inter omne miror
10 quare non habeas, Charine, purum.
40 El
  Atria Pisonum stabant cum stemmate toto βγ
  et docti Senecae ter numeranda domus,
  praetulimus tantis solum te, Postume, regnis:
  pauper eras et eques, sed mihi consul eras.
5 tecum ter denas numeraui, Postume, brumas:
  communis nobis lectus et unus erat.
  iam donare potes, iam perdere, plenus honorum,
  largus opum: expecto, Postume, quid facias.
  nil facis et serum est alium mihi quaerere regem.
10 hoc, Fortuna, placet? ‘Postumus inposuit.’
41 El
  Quid recitaturus circumdas uellera collo? βγ
  conueniunt nostris auribus ista magis.     2 ista γ : illa β ||
42 El
  Si quis forte mihi possit praestare roganti, βγ   1 possit T : posset βγ   |   roganti Tβ : locanti vel iocanti γ ||
  audi, quem puerum, Flacce, rogare uelim.     2 rogare T : locare vel iocare βγ ||
  Niliacis primum puer hic nascatur in oris:
  nequitias tellus scit dare nulla magis.     4 nequitias γ : nequitiam β : nequitia T ||
5 sit niue candidior: namque in Mareotide fusca
  pulchrior est quanto rarior iste color.     6 iste color Tγ : esse solet β ||
  lumina sideribus certent mollesque flagellent
  colla comae: tortas non amo, Flacce, comas.
  frons breuis atque modus leuiter sit naribus uncis,     9 leuiter T : breuiter βγ ||
10 Paestanis rubeant aemula labra rosis.
  saepe et nolentem cogat nolitque uolentem; TRβγ
  liberior domino saepe sit ille suo;
  nec timeat pueros, excludat saepe puellas:   13 nec Shackleton Bailey : et Tβγ : at R ||
  uir reliquis, uni sit puer ille mihi.
15 ‘iam scio, nec fallis: nam me quoque iudice uerum est.   15 fallis β : faciles α : facilis γ ||
  talis erat’ dices ‘noster Amazonicus.’   16 dices γ : dicens β : dicis α ||
43 Hd
1 non dixi, Coracine, te cinaedum. Tβγ
7 iuro per Syrios tibi tumores,     7-8 huc transposuit Ker, post 3 malit Shackleton Bailey ||
8 iuro per Berecyntios furores:
2 non sum tam temerarius nec audax,
  nec mendacia qui loquar libenter.
  si dixi, Coracine, te cinaedum, βγ
5 iratam mihi Pontiae lagonam,
  iratum calicem mihi Metili:
9 quid dixi tamen? hoc leue et pusillum, Tβγ   9 quid βLf : quod γPQ   |   leue βγ : breue T ||
10 quod notum est, quod et ipse non negabis:
  dixi te, Coracine, cunnilingum.
44 El
  Hic est pampineis uiridis modo Vesbius umbris, Tβγ
  presserat hic madidos nobilis uua lacus:
  haec iuga quam Nysae colles plus Bacchus amauit;
  hoc nuper Satyri monte dedere choros;
5 haec Veneris sedes, Lacedaemone gratior illi;
  hic locus Herculeo nomine clarus erat.     6 nomine Tβ : numine γ ||
  cuncta iacent flammis et tristi mersa fauilla:
  nec superi uellent hoc licuisse sibi.
45 El
  Haec tibi pro nato plena dat laetus acerra, Tβγ
  Phoebe, Palatinus munera Parthenius,
  ut, qui prima nouo signat quinquennia lustro,
  impleat innumeras Burrus Olympiadas.
5 fac rata uota patris: sic te tua diligat arbor,     5 fac rata Tβ : fer rata γ, unde fer rata . . . patri Heinsius   |   arbor Tβ : uxor γ ||
  gaudeat et certa uirginitate soror,     6 et certa ] aeterna Castiglioni ||
  perpetuo sic flore mices, sic denique non sint
  tam longae Bromio quam tibi, Phoebe, comae.
46 Hd
  Saturnalia diuitem Sabellum βγ
  fecerunt: merito tumet Sabellus,
  nec quemquam putat esse praedicatque
  inter causidicos beatiorem.
5 hos fastus animosque dat Sabello
  farris semodius fabaeque fresae,
  et turis piperisque tres selibrae,
  et Lucanica uentre cum Falisco,
  et nigri Syra defruti lagona,
10 et ficus Libyca gelata testa
  cum bulbis cocleisque caseoque.   11 cocleis- ς : calcis- β : cholceis- γ ||
  Piceno quoque uenit a cliente
  parcae cistula non capax oliuae
  et crasso figuli polita caelo
15 septenaria synthesis Sagunti,
  Hispanae luteum rotae toreuma,
  et lato uariata mappa clauo.
  Saturnalia fructuosiora
  annis non habuit decem Sabellus.
47 El
  Encaustus Phaethon tabula tibi pictus in hac est. βγ
  quid tibi uis, dipyron qui Phaethonta facis?     2 dipyron ς, Graecis litteris Shackleton Bailey : dipyrum βγ ||
48 El
  Percidi gaudes, percisus, Papyle, ploras. Tβγ   1-2, 4 Papyle βγ : phapyle T : Pamphile ς ||
  cur, quae uis fieri, Papyle, facta doles?
  paenitet obscenae pruriginis? an magis illud
  fles, quod percidi, Papyle, desieris?
49 El
  Nescit, crede mihi, quid sint epigrammata, Flacce, Tβγ   1 nescit Tγ : putas β ||
  qui tantum lusus illa iocosque uocat.     2 illa βγ : ista T   |   uocat Tγ : putas β ||
  ille magis ludit qui scribit prandia saeui
  Tereos aut cenam, crude Thyesta, tuam,     4 thyesta ς, X (thiesta) : thyeste vel thieste Ω ||
5 aut puero liquidas aptantem Daedalon alas,
  pascentem Siculas aut Polyphemon ouis.
  a nostris procul est omnis uesica libellis,
  Musa nec insano syrmate nostra tumet.
  ‘illa tamen laudant omnes, mirantur, adorant.’
10 confiteor: laudant illa, sed ista legunt.
50 Hd
  Quid me, Thai, senem subinde dicis? βγ
  nemo est, Thai, senex ad irrumandum.
51 El
  Cum tibi non essent sex milia, Caeciliane, Tβγ
  ingenti late uectus es hexaphoro:
  postquam bis decies tribuit dea caeca sinumque     3 decies tribuit Tβ : tribuit decies γ ||
  ruperunt nummi, factus es, ecce, pedes.
5 quid tibi pro meritis et tantis laudibus optem?     5 et tantis Ω ] tantis et Marx ||
  di reddant sellam, Caeciliane, tibi.
52 El
  Gestari iunctis nisi desinis, Hedyle, capris, βγ
  cui modo ficus erat, iam caprificus erit.     2 cui temptavi : qui βγ  |  erat . . . erit Shackleton Bailey : eras . . . eris βγ ||
53 El
  Hunc, quem saepe uides intra penetralia nostrae Tβγ   1 nostrae β : nostra T : uestrae γ ||
  Pallados et templi limina, Cosme, noui
  cum baculo peraque senem, cui cana putrisque
  stat coma et in pectus sordida barba cadit,
5 cerea quem nudi tegit uxor abolla grabati,
  cui dat latratos obuia turba cibos,     6 dat latratos β : das latratos T : datus latrat γ ||
  esse putas Cynicum deceptus imagine ficta:     7 ficta Tβ : falsa γ ||
  non est hic Cynicus, Cosme: quid ergo? canis.
54 El
  O cui Tarpeias licuit contingere quercus βγ
  et meritas prima cingere fronde comas,
  si sapis, utaris totis, Colline, diebus
  extremumque tibi semper adesse putes.
5 lanificas nulli tres exorare puellas     5 nulli γ : nullis β ||
  contigit: obseruant quem statuere diem.
  diuitior Crispo, Thrasea constantior ipso,
  lautior et nitido sis Meliore licet:
  nil adicit penso Lachesis, fusosque sororum
10 explicat et semper de tribus una secat.   10 secat Scriverius : negat γN : neget β : necat F ||
55 Hd
  Luci, gloria temporum tuorum, βγ
  qui Caium ueterem Tagumque nostrum     2 caium ς : gaium βγ ||
  Arpis cedere non sinis disertis:
  Argiuas generatus inter urbes
5 Thebas carmine cantet aut Mycenas,     5 aut β : et γ ||
  aut claram Rhodon aut libidinosae     6-7 libidinosas / Ledaeae malim ||
  Ledaeas Lacedaemonos palaestras:
  nos Celtis genitos et ex Hiberis
  nostrae nomina duriora terrae
10 grato non pudeat referre uersu:
  saeuo Bilbilin optimam metallo,
  quae uincit Chalybasque Noricosque,
  et ferro Plateam suo sonantem,
  quam fluctu tenui sed inquieto
15 armorum Salo temperator ambit,
  Tutelamque chorosque Rixamarum,
  et conuiuia festa Carduarum,
  et textis Peterin rosis rubentem,   18 peterin γ : peterem β ||
  atque antiqua patrum theatra Rigas,   19 rigas γ : ripas β ||
20 et certos iaculo leui Silaos,   20 silaos vel sylaos γ : suaeuos vel suaebos β, unde Silauos suspicatur Shackleton Bailey ||
  Turgontique lacus Turasiaeque,   21 turgonti- γ : turgentis- β   |   turasiae- β : perusiae- γ Turiasi- vel Turiasae- Thiele ||
  et paruae uada pura Tuetonissae,   22 tuetonissae γ : toutonissae β ||
  et sanctum Buradonis ilicetum,
  per quod uel piger ambulat uiator,
25 et quae fortibus excolit iuuencis
  curuae Manlius arua Vatiuescae.
  haec tam rustica, delicate lector,
  rides nomina? rideas licebit,
  haec tam rustica malo quam Butuntos.
56 El
  Munera quod senibus uiduisque ingentia mittis, Tβγ
  uis te munificum, Gargiliane, uocem?
  sordidius nihil est, nihil est te spurcius uno,
  qui potes insidias dona uocare tuas:
5 sic auidis fallax indulget piscibus hamus,
  callida sic stultas decipit esca feras.
  quid sit largiri, quid sit donare docebo,
  si nescis: dona, Gargiliane, mihi.
57 El
  Dum nos blanda tenent lasciui stagna Lucrini Tβγ   1 lucrini βγ : neronis T ||
  et quae pumiceis fontibus antra calent,     2 calent Tγ : latent β ||
  tu colis Argei regnum, Faustine, coloni,     3 Argei Heinsius : argio T : argui Lac : argiui β : argoi γ ||
  quo te bis decimus ducit ab Vrbe lapis.
5 horrida sed feruent Nemeaei pectora monstri,
  nec satis est Baias igne calere suo.
  ergo sacri fontes et litora grata ualete,
  Nympharum pariter Nereidumque domus.
  Herculeos colles gelida uos uincite bruma,
10 nunc Tiburtinis cedite frigoribus.
58 El
  In tenebris luges amissum, Galla, maritum: Tβγ
  non plorare pudet te, puto, Galla, uirum.     2 non βγ : iam T : nam ς   |   uirum ] palam Heinsius ||
59 El
  Flentibus Heliadum ramis dum uipera repit, Tβγ
  fluxit in obstantem sucina gutta feram:     2 gutta T : gemma βγ ||
  quae dum miratur pingui se rore teneri,
  concreto reguit uincta repente gelu.
5 ne tibi regali placeas, Cleopatra, sepulcro,
  uipera sic tumulo nobiliore iacet.     6 sic temptavi : si Tβγ ||
60 El
  Ardea solstitio Castranaque rura petantur βγ   1 castrana- β : p(a)esta- (< paestana-) γ ||
  quique Cleonaeo sidere feruet ager,
  cum Tiburtinas damnet Curiatius auras
  inter laudatas ad Styga missus aquas.
5 nullo fata loco possis excludere: cum mors
  uenerit, in medio Tibure Sardinia est.
61 Sc
  Donasse amicum tibi ducenta, Mancine, Tβγ
  nuper superbo laetus ore iactasti.
  quartus dies est, in schola poetarum
  dum fabulamur, milibus decem dixti
5 emptas lacernas munus esse Pompullae, βγ
  sardonycha uerum lineisque ter cinctum
  duasque similes fluctibus maris gemmas Tβγ
  dedisse Bassam Caeliamque iurasti.
  here de theatro, Pollione cantante, βγ
10 cum subito abires, dum fugis, loquebaris,
  hereditatis tibi trecenta uenisse,
  et mane centum, et post meridie centum.   12 et2 om. γ ||
  quid tibi sodales fecimus mali tantum? Tβγ
  miserere iam, crudelis, et sile tandem;
15 aut, si tacere lingua non potest ista,
  aliquando narra quod uelimus audire.
62 El
  Tibur in Herculeum migrauit nigra Lycoris, Rβγ   1 tibur in herculeum ς : tibur in erculeo R : tibur herculeum β : tiburiae herculeum γ ||
  omnia dum fieri candida credit ibi.
63 El
  Dum petit a Baulis mater Caerellia Baias, Tβγ
  occidit insani crimine mersa freti.
  gloria quanta perit uobis! haec monstra Neroni
  nec iussae quondam praestiteratis, aquae.
64 Hd
  Iuli iugera pauca Martialis βγ
  hortis Hesperidum beatiora
  longo Ianiculi iugo recumbunt:
  alti collibus eminent recessus,     4 alti Shackleton Bailey : lati βγ   |   eminent β : imminent γ ||
5 et planus modico tumore uertex
  caelo perfruitur sereniore,
  et curuas nebula tegente ualles
  solus luce nitet peculiari:
  puris leniter admouentur astris
10 celsae culmina delicata uillae.
  hinc septem dominos uidere montis
  et totam licet aestimare Romam,
  Albanos quoque Tusculosque colles
  et quodcumque iacet sub Vrbe frigus,   14 iacet γ : facit β ||
15 Fidenas ueteres breuesque Rubras,
  et quod uirgineo cruore gaudet   16 uirgineo cruore ] u. liquore Assman : u. rigore Alton : uirgine crudiore Immisch ||
  Annae pomiferum nemus Perennae.
  illinc Flaminiae Salariaeque   18-19 illinc . . . patet β : illic . . . iacet γ ||
  gestator patet essedo tacente,
20 ne blando rota sit molesta somno,
  quem nec rumpere nauticum celeuma
  nec clamor ualet helciariorum,
  cum sit tam prope Muluius sacrumque
  lapsae per Tiberim uolent carinae.
25 hoc rus, seu potius domus uocanda est,
  commendat dominus: tuam putabis,
  tam non inuida tamque liberalis,
  tam comi patet hospitalitate:
  credas Alcinoi pios Penates
30 aut facti modo diuitis Molorchi.
  uos nunc omnia parua qui putatis,   31 qui ς : qu(a)e βγ ||
  centeno gelidum ligone Tibur
  uel Praeneste domate pendulamque
  uni dedite Setiam colono,   34 dedite Setiam editio Romana 1473 : deditis etiam Tβ : dedite sed tamen γ ||
35 dum me iudice praeferantur istis
  Iuli iugera pauca Martialis.
65 Sc
  Oculo Philaenis semper altero plorat. βγ
  quo fiat istud quaeritis modo? lusca est.
66 El
  Egisti uitam semper, Line, municipalem, Tβγ
  qua nihil omnino uilius esse potest.     2 uilius Tβ : dulcius γ ||
  Idibus et raris togula est excussa Kalendis, βγ   3 excussa β : tibi sumpta γ ||
  duxit et aestates synthesis una decem.
5 saltus aprum, campus leporem tibi misit inemptum, Tβγ
  silua grauis turdos exagitata dedit,
  raptus flumineo uenit de gurgite piscis,     7 raptus βγ : captus T ||
  uina ruber fudit non peregrina cadus.     8 ruber Tγ : rubens β ||
  nec tener Argolica missus de gente minister,     9 missus βγ : iussus T ||
10 sed stetit inculti rustica turba foci.
  uilica uel duri conpressa est nupta coloni,
  incaluit quotiens saucia uena mero.   12 uena Tγ : turba β ||
  nec nocuit tectis ignis nec Sirius agris, βγ
  nec mersa est pelago nec fugit ulla ratis.   14 fugit temptavi : fuit γ : fluit β   |   ulla β : illa γ ||
15 subposita est blando numquam tibi tessera talo, Tβγ
  alea sed parcae sola fuere nuces.
  dic ubi sit decies, mater quod auara reliquit.   17 auara αγ (auar T) : amara β ||
  nusquam est: fecisti rem, Line, difficilem.
67 El
  Praetorem pauper centum sestertia Gaurus βγ
  orabat cana notus amicitia,     2 cana γ : cara β ||
  dicebatque suis haec tantum desse trecentis,
  ut posset domino plaudere iustus eques.     4 iustus γ : iussus β ||
5 praetor ait: ‘scis me Scorpo Thalloque daturum,
  atque utinam centum milia sola darem.’
  a! pudet ingratae, pudet a! male diuitis arcae.
  quod non uis equiti, uis dare, praetor, equo?     8 uis1 β : das γ ||
68 El
  Inuitas centum quadrantibus et bene cenas. Tβγ
  ut cenem inuitor, Sexte, an ut inuideam?
69 El
  Tu Setina quidem semper uel Massica ponis, Tβγ   1 Massica ς : marsica β : mersica γ   |   ponis βγ : potas T ||
  Papyle, sed rumor tam bona uina negat:     2, 4 Pamphile ς ||
  diceris hac factus caelebs quater esse lagona.
  nec puto nec credo, Papyle, nec sitio.
70 Sc
  Nihil Ammiano praeter aridam restem βγ
  moriens reliquit ultimis pater ceris.
  fieri putaret posse quis, Marulline,
  ut Ammianus mortuum patrem nollet?
71 El
  Quaero diu totam, Safroni Rufe, per urbem, TRβγ   1 urbem βγ : orbem α ||
  si qua puella neget: nulla puella negat.
  tamquam fas non sit, tamquam sit turpe negare,
  tamquam non liceat, nulla puella negat.
5 casta igitur nulla est? castae sunt mille. quid ergo     5 sunt cast(a)e Tγ : cast(a)e sunt β ||
  casta facit? non dat, non tamen illa negat.
72 El
  Exigis ut donem nostros tibi, Quinte, libellos. Tβγ
  non habeo, sed habet bibliopola Tryphon.
  ‘aes dabo pro nugis et emam tua carmina sanus?
  non’ inquis ‘faciam tam fatue.’ nec ego.
73 El
  Cum grauis extremas Vestinus duceret horas TRβγ
  et iam per Stygias esset iturus aquas,
  ultima uoluentis orauit pensa sorores,
  ut traherent parua stamina pulla mora,     4 pulla γ : puella T : nulla Rβ ||
5 iam sibi defunctus caris dum uiuit amicis.
  mouerunt tetricas tam pia uota deas.
  tunc largas partitus opes a luce recessit,     7 tunc αγ : tum β ||
  seque mori post hoc credidit ille senem.
74 El
  Aspicis inbelles temptent quam fortia dammae Tβγ
  proelia? tam timidis quanta sit ira feris?     2 tam Tβ : quam γ ||
  in mortem paribus concurrere frontibus ardent.     3 paribus temptavi : paruis Ω : toruis Postgate   |   ardent T : audent βγ ||
  uis, Caesar, dammis parcere? mitte canes.     4 canes Tβ : canis γ ||
75 El
  O felix animo, felix, Nigrina, marito, Tβγ
  atque inter Latias gloria prima nurus:
  te patrios miscere iuuat cum coniuge census,     3 te βγ : iam T ||
  gaudentem socio participique uiro.     4 participique γ : participeque PfF participemque LQ : participare T ||
5 arserit Euadne flammis iniecta mariti,     5 iniecta ς : inlecta Tβ : intecta γ ||
  nec minor Alcestin fama sub astra ferat;
  tu melius. certo meruisti pignore uitae     7 uitae βγ : famam T ||
  ut tibi non esset morte probandus amor.
76 El
  Milia misisti mihi sex bis sena petenti: Tβγ   1 misisti Tγ : misistis β ||
  ut bis sena feram, bis duodena petam.
77 Hd
  Numquam diuitias deos rogaui
  contentus modicis meoque laetus:
  paupertas, ueniam dabis, recede.
  causa est quae subiti nouique uoti?
5 pendentem uolo Zoilum uidere.
78 El
  Condita cum tibi sit iam sexagensima messis TRβγ   1 messis αβ : mensis γ ||
  et facies multo splendeat alba pilo,
  discurris tota uagus urbe, nec ulla cathedra est
  cui non mane feras inrequietus aue;
5 et sine te nulli fas est prodire tribuno, Tβγ
  nec caret officio consul uterque tuo;
  et sacro decies repetis Palatia cliuo βγ
  Sigerosque meros Partheniosque sonas.     8 sigerosque β : sigereosque γ : sigeriosque G ||
  haec faciant sane iuuenes: deformius, Afer, Tβγ   9 faciant . . . iuuenes γ : faciat . . . iuuenis β (de T siletur) ||
10 omnino nihil est ardalione sene.
79 El
  Hospes eras nostri semper, Matho, Tiburtini. βγ
  hoc emis. inposui: rus tibi uendo tuum.     2 rus β : ius γ ||
80 El 79-80 coniungunt βγ ||
  Declamas in febre, Maron: hanc esse phrenesin Tβγ   1-2 post 4 Bochmann ||
  si nescis, non es sanus, amice Maron.
  declamas aeger, declamas hemitritaeos:
  si sudare aliter non potes, est ratio.
5 ‘magna tamen res est.’ erras; cum uiscera febris
  exurit, res est magna tacere, Maron.
81 Sc
  Epigramma nostrum cum Fabulla legisset, βγ
  negare nullam quo queror puellarum,
  semel rogata bisque terque neglexit
  preces amantis. iam, Fabulla, promitte:
5 negare iussi, pernegare non iussi.
82 El
  Hos quoque commenda Venuleio, Rufe, libellos, βγ
  inputet et nobis otia parua roga,
  immemor et paulum curarum operumque suorum
  non tetrica nugas exigat aure meas.
5 sed nec post primum legat haec summumue trientem,
  sed sua cum medius proelia Bacchus amat.
  si nimis est legisse duos, tibi charta plicetur
  altera: diuisum sic breue fiet opus.     8 opus β : onus γ ||
83 El
  Securo nihil est te, Naeuole, peius; eodem Tβγ
  sollicito nihil est, Naeuole, te melius.
  securus nullum resalutas, despicis omnes,
  nec quisquam liber nec tibi natus homo est:
5 sollicitus donas, dominum regemque salutas,
  inuitas. esto, Naeuole, sollicitus.
84 Hd
  Non est in populo nec urbe tota βγ   2 urbe tota ] fortasse orbe toto ||
  a se Thaida qui probet fututam,
  cum multi cupiant rogentque multi.
  tam casta est, rogo, Thais? immo fellat.
85 El
  Nos bibimus uitro, tu murra, Pontice. quare? TRβγ
  prodat perspicuus ne duo uina calix.
86 Hd
  Si uis auribus Atticis probari, βγ
  exhortor moneoque te, libelle,
  ut docto placeas Apollinari:
  nil exactius eruditiusque est,
5 sed nec candidius benigniusque.
  si te pectore, si tenebit ore,
  nec rhonchos metues maligniorum,
  nec scombris tunicas dabis molestas:
  si damnauerit, ad salariorum
10 curras scrinia protinus licebit,
  inuersa pueris arande charta.
87 El
  Infantem secum semper tua Bassa, Fabulle, Tβγ
  conlocat et lusus deliciasque uocat,     2 uocat Tγ : facit β ||
  et, quo mireris magis, infantaria non est.     3 quo T : quod βγ ||
  ergo quid in causa est? pedere Bassa solet.
88 El
  Nulla remisisti paruo pro munere dona, Tβγ
  et iam Saturni quinque fuere dies.
  ergo nec argenti sex scripula Septiciani βγ
  missa nec a querulo mappa cliente fuit,
5 Antipolitani nec quae de sanguine thynni     5 antipolitani γ : antipolitano β ||
  testa rubet, nec quae cottana parua gerit,
  nec rugosarum uimen breue Picenarum, Tβγ
  dicere te posses ut meminisse mei!     8 posses βγ : possis T ||
  decipies alios uerbis uoltuque benigno, TRβγ
10 nam mihi iam notus dissimulator eris.
89 Hd
  Ohe, iam satis est, ohe, libelle, βγ
  iam peruenimus usque ad umbilicos.
  tu procedere adhuc et ire quaeris,
  nec summa potes in schida teneri,
5 sic tamquam tibi res peracta non sit,
  quae prima quoque pagina peracta est.     6 peracta est β : notatur γ ||
  iam lector queriturque deficitque,
  iam librarius hoc et ipse dicit:
  ‘ohe, iam satis est, ohe, libelle.’