| Stemmata quid faciunt? quid prodest, Pontice, longo | ||
| sanguine censeri, pictos ostendere uultus | ||
| maiorum et stantis in curribus Aemilianos | ||
| et Curios iam dimidios umeroque minorem | ||
| 5 | Coruinum et Galbam auriculis nasoque carentem, | |
| quis fructus generis tabula iactare capaci | 6-8 deleuit Guietus || | |
| Coruinum, posthac multa contingere uirga | ||
| fumosos equitum cum dictatore magistros, | ||
| si coram Lepidis male uiuitur? effigies quo | ||
| 10 | tot bellatorum, si luditur alea pernox | |
| ante Numantinos, si dormire incipis ortu | ||
| luciferi, quo signa duces et castra mouebant? | ||
| cur Allobrogicis et magna gaudeat ara | ||
| natus in Herculeo Fabius lare, si cupidus, si | ||
| 15 | uanus et Euganea quantumuis mollior agna, | |
| si tenerum attritus Catinensi pumice lumbum | ||
| squalentis traducit auos emptorque ueneni | ||
| frangenda miseram funestat imagine gentem? | ||
| tota licet ueteres exornent undique cerae | ||
| 20 | atria, nobilitas sola est atque unica uirtus. | |
| Paulus uel Cossus uel Drusus moribus esto, | ||
| hos ante effigies maiorum pone tuorum, | ||
| praecedant ipsas illi te consule uirgas. | ||
| prima mihi debes animi bona. sanctus haberi | ||
| 25 | iustitiaeque tenax factis dictisque mereris? | |
| agnosco procerem; salue Gaetulice, seu tu | ||
| Silanus: quocumque alto de sanguine rarus | 27 alto Richards : alio Ω || | |
| ciuis et egregius patriae contingis ouanti, | ||
| exclamare libet populus quod clamat Osiri | ||
| 30 | inuento. quis enim generosum dixerit hunc qui | |
| indignus genere et praeclaro nomine tantum | ||
| insignis? nanum cuiusdam Atlanta uocamus, | ||
| Aethiopem Cycnum, prauam extortamque puellam | ||
| Europen; canibus pigris scabieque uetusta | ||
| 35 | leuibus et siccae lambentibus ora lucernae | |
| nomen erit pardus, tigris, leo, si quid adhuc est | ||
| quod fremat in terris uiolentius. ergo cauebis | ||
| et metues ne tu sic Creticus aut Camerinus. | ||
| His ego quem monui? tecum mihi sermo, Rubelli | ||
| 40 | Blande. tumes alto Drusorum stemmate, tamquam | |
| feceris ipse aliquid propter quod nobilis esses, | ||
| ut te conciperet quae sanguine fulget Iuli, | ||
| non quae uentoso conducta sub aggere texit. | ||
| ‘uos humiles’ inquis ‘uolgi pars ultima nostri, | ||
| 45 | quorum nemo queat patriam monstrare parentis, | |
| ast ego Cecropides.’ uiuas et originis huius | ||
| gaudia longa feras. tamen ima plebe Quiritem | ||
| facundum inuenies, solet hic defendere causas | ||
| nobilis indocti; ueniet de plebe togatus | 49 togatus Scriverius : togata Ω || | |
| 50 | qui iuris nodos et legum aenigmata soluat; | |
| hinc petit Euphraten iuuenis domitique Bataui | ||
| custodes aquilas armis industrius; at tu | ||
| nil nisi Cecropides truncoque simillimus Hermae. | ||
| nullo quippe alio uincis discrimine quam quod | ||
| 55 | illi marmoreum caput est, tua uiuit imago. | |
| dic mihi, Teucrorum proles, animalia muta | ||
| quis generosa putet nisi fortia. nempe uolucrem | ||
| sic laudamus equum, facili cui plurima palma | ||
| feruet et exultat rauco uictoria circo; | ||
| 60 | nobilis hic, quocumque uenit de gramine, cuius | |
| clara fuga ante alios et primus in aequore puluis. | ||
| sed uenale pecus Coryphaei posteritas et | ||
| Hirpini, si rara iugo uictoria sedit. | ||
| nil ibi maiorum respectus, gratia nulla | ||
| 65 | umbrarum; dominos pretiis mutare iubentur | |
| exiguis, trito ducunt epiraedia collo | ||
| segnipedes dignique molam uersare nepotes. | ||
| ergo ut miremur te, non tua, priuum aliquid da | ||
| quod possim titulis incidere praeter honores | ||
| 70 | quos illis damus ac dedimus, quibus omnia debes. | |
| Haec satis ad iuuenem quem nobis fama superbum | ||
| tradit et inflatum plenumque Nerone propinquo; | ||
| rarus enim ferme sensus communis in illa | ||
| fortuna. sed te censeri laude tuorum, | ||
| 75 | Pontice, noluerim sic ut nihil ipse futurae | |
| laudis agas. miserum est aliorum incumbere famae, | ||
| ne conlapsa ruant subductis tecta columnis. | ||
| stratus humi palmes uiduas desiderat ulmos. | ||
| esto bonus miles, tutor bonus, arbiter idem | ||
| 80 | integer; ambiguae si quando citabere testis | |
| incertaeque rei, Phalaris licet imperet ut sis | ||
| falsus et admoto dictet periuria tauro, | ||
| summum crede nefas animam praeferre pudori | ||
| et propter uitam uiuendi perdere causas. | ||
| 85 | dignus morte perit, cenet licet ostrea centum | |
| Gaurana et Cosmi toto mergatur aeno. | ||
| expectata diu tandem prouincia cum te | ||
| rectorem accipiet, pone irae frena modumque, | ||
| pone et auaritiae, miserere inopum sociorum: | ||
| 90 | ossa uides rerum uacuis exucta medullis. | |
| respice quid moneant leges, quid curia mandet, | ||
| praemia quanta bonos maneant, quam fulmine iusto | ||
| et Capito et Tutor ruerint damnante senatu, | 93 fortasse tutor (cf. 2.28, discipuli tres) || | |
| piratae Cilicum. sed quid damnatio confert? | ||
| 95 | praeconem, Chaerippe, tuis circumspice pannis, | |
| cum Pansa eripiat quidquid tibi Natta reliquit, | ||
| iamque tace; furor est post omnia perdere naulum. | ||
| non idem gemitus olim neque uulnus erat par | ||
| damnorum sociis florentibus et modo uictis. | ||
| 100 | plena domus tunc omnis, et ingens stabat aceruos | |
| nummorum, Spartana chlamys, conchylia Coa, | ||
| et cum Parrhasii tabulis signisque Myronis | ||
| Phidiacum uiuebat ebur, nec non Polycliti | ||
| multus ubique labor, rarae sine Mentore mensae. | ||
| 105 | inde Dolabella atque audax Antonius, inde | 105 audax Knoche : hinc Ω : inde dolo bellans astuque Antonius Eden || |
| sacrilegus Verres referebant nauibus altis | ||
| occulta spolia et plures de pace triumphos. | ||
| nunc sociis iuga pauca boum, grex paruus equarum, | ||
| et pater armenti capto eripietur agello, | ||
| 110 | ipsi deinde Lares, si quod spectabile signum. | |
| si quis in aedicula deus unicus; haec etenim sunt | 111-12 deleuit Manso || | |
| pro summis, nam sunt haec maxima. despicias tu | ||
| forsitan inbellis Rhodios unctamque Corinthon | ||
| despicias merito: quid resinata iuuentus | ||
| 115 | cruraque totius facient tibi leuia gentis? | |
| horrida uitanda est Hispania, Gallicus axis | ||
| Illyricumque latus; parce et messoribus illis | ||
| qui saturant urbem circo scenaeque uacantem; | ||
| quanta autem inde feres tam dirae praemia culpae, | ||
| 120 | cum tenuis nuper Marius discinxerit Afros? | |
| curandum in primis ne magna iniuria fiat | ||
| fortibus et miseris. tollas licet omne quod usquam est | ||
| auri atque argenti, scutum gladiumque relinques | 123b-24a scutum . . . galeam damnauit Hermann || | |
| et iaculum et galeam: spoliatis aera supersunt. | 124 damnauit Lachmannus | aera scripsi : arma Ω || | |
| 125 | quod modo proposui, non est sententia, uerum est; | |
| credite me uobis folium recitare Sibyllae. | ||
| si tibi sancta cohors comitum, si nemo tribunal | ||
| uendit acersecomes, si nullum in coniuge crimen | ||
| nec per conuentus et cuncta per oppida curuis | ||
| 130 | unguibus ire parat nummos raptura Celaeno, | |
| tum licet a Pico numeres genus, altaque si te | ||
| nomina delectant omnem Titanida pugnam | ||
| inter maiores ipsumque Promethea ponas. | ||
| de quocumque uoles proauom tibi sumito libro. | 134 deleuit Ribbeck || | |
| 135 | quod si praecipitem rapit ambitio atque libido, | |
| si frangis uirgas sociorum in sanguine, si te | ||
| delectant hebetes lasso lictore secures, | ||
| incipit ipsorum contra te stare parentum | ||
| nobilitas claramque facem praeferre pudendis. | ||
| 140 | omne animi uitium tanto conspectius in se | |
| crimen habet, quanto maior qui peccat habetur. | ||
| quo mihi te, solitum falsas signare tabellas, | ||
| in templis quae fecit auus statuamque parentis | ||
| ante triumphalem? quo, si nocturnus adulter | ||
| 145 | tempora Santonico uelas adoperta cucullo? | |
| praeter maiorum cineres atque ossa uolucri | ||
| carpento rapitur pinguis Lateranus, et ipse, | ||
| ipse rotam adstringit sufflamine mulio consul, | ||
| nocte quidem, sed Luna uidet, sed sidera testes | ||
| 150 | intendunt oculos. finitum tempus honoris | |
| cum fuerit, clara Lateranus luce flagellum | ||
| sumet et occursum numquam trepidabit amici | ||
| iam senis ac uirga prior adnuet atque maniplos | ||
| soluet et infundet iumentis hordea lassis. | ||
| 155 | interea, dum lanatas robumque iuuencum | |
| more Numae caedit, Iouis ante altaria iurat | ||
| solam Eponam et facies olida ad praesepia pictas. | ||
| sed cum peruigiles placet instaurare popinas, | ||
| obuius adsiduo Syrophoenix udus amomo | ||
| 160 | currit, Idymaeae Syrophoenix incola portae | |
| hospitis adfectu dominum regemque salutat, | 161 salutans Leo || | |
| et cum uenali Cyane succincta lagona. | ||
| defensor culpae dicet mihi ‘fecimus et nos | ||
| haec iuuenes.’ esto, desisti nempe nec ultra | ||
| 165 | fouisti errorem. breue sit quod turpiter audes, | |
| quaedam cum prima resecentur crimina barba. | ||
| indulge ueniam pueris: Lateranus ad illos | ||
| thermarum calices inscriptaque lintea uadit | ||
| maturus bello Armeniae Syriaeque tuendis | ||
| 170 | amnibus et Rheno atque Histro. praestare Neronem | |
| securum ualet haec aetas. mitte Ostia, Caesar, | ||
| mitte, sed in magna legatum quaere popina: | ||
| inuenies aliquo cum percussore iacentem, | ||
| permixtum nautis et furibus ac fugitiuis, | ||
| 175 | inter carnifices et fabros sandapilarum | |
| et resupinati cessantia tympana galli. | ||
| aequa ibi libertas, communia pocula, lectus | ||
| non alius cuiquam, nec mensa remotior ulli. | ||
| quid facias talem sortitus, Pontice, seruum? | ||
| 180 | nempe in Lucanos aut Tusca ergastula mittas. | |
| at uos, Troiugenae, uobis ignoscitis et quae | ||
| turpia cerdoni Volesos Brutumque decebunt. | ||
| Quid si numquam adeo foedis adeoque pudendis | ||
| utimur exemplis, ut non peiora supersint? | ||
| 185 | consumptis opibus uocem, Damasippe, locasti | |
| sipario, clamosum ageres ut Phasma Catulli. | ||
| Laureolum uelox etiam bene Lentulus egit, | ||
| iudice me dignus uera cruce. nec tamen ipsi | ||
| ignoscas populo; populi frons durior huius, | ||
| 190 | qui sedet et spectat triscurria patriciorum, | |
| planipedes audit Fabios, ridere potest qui | ||
| Mamercorum alapas. quanti sua funera uendant | ||
| quid refert? uendunt nullo cogente Nerone, | ||
| nec dubitant celsi praetoris uendere ludis. | ||
| 195 | finge tamen gladios inde atque hinc pulpita poni, | 195 poni P1, Sterke : pone Φ : ponunt H || |
| quid satius? mortem sic quisquam exhorruit, ut sit | ||
| zelotypus Thymeles, stupidi collega Corinthi? | ||
| res haut mira tamen citharoedo principe mimus | ||
| nobilis. haec ultra quid erit nisi ludus? et illic | ||
| 200 | dedecus urbis habes, nec murmillonis in armis | |
| nec clipeo Gracchum pugnantem aut falce supina; | 201 aut ] et dubitanter Nisbet || | |
| damnat enim talis habitus sed damnat et odit, | 202a-3b sed . . . abscondit deleuit Hermann, totum hunc uersum Guietus, alii || | |
| nec galea faciem abscondit: mouet ecce tridentem. | ||
| postquam uibrata pendentia retia dextra | ||
| 205 | nequiquam effudit, nudum ad spectacula uoltum | |
| erigit et tota fugit agnoscendus harena. | ||
| credamus tunicae, de faucibus aurea cum se | ||
| porrigat et longo iactetur spira galero. | ||
| ergo ignominiam grauiorem pertulit omni | ||
| 210 | uolnere cum Graccho iussus pugnare secutor. | |
| Libera si dentur populo suffragia, quis tam | ||
| perditus ut dubitet Senecam praeferre Neroni? | ||
| cuius supplicio non debuit una parari | ||
| simia nec serpens unus nec culleus unus. | ||
| 215 | par Agamemnonidae crimen, sed causa facit rem | |
| dissimilem. quippe ille deis auctoribus ultor | ||
| patris erat caesi media inter pocula, sed nec | ||
| Electrae iugulo se polluit aut Spartani | ||
| sanguine coniugii, nullis aconita propinquis | ||
| 220 | miscuit, in scena numquam cantauit Orestes, | |
| Troica non scripsit. quid enim Verginius armis | ||
| debuit ulcisci magis aut cum Vindice Galba, | ||
| quod Nero tam saeua crudaque tyrannide fecit? | ||
| haec opera atque hae sunt generosi principis artes, | ||
| 225 | gaudentis foedo peregrina ad pulpita cantu | |
| prostitui Graiaeque apium meruisse coronae. | ||
| maiorum effigies habeant insignia uocis, | ||
| ante pedes Domiti longum tu pone Thyestae | ||
| syrma uel Antigones seu personam Melanippes, | ||
| 230 | et de marmoreo citharam suspende colosso. | |
| quid, Catilina, tuis natalibus atque Cethegi | ||
| inueniet quisquam sublimius? arma tamen uos | ||
| nocturna et flammas domibus templisque paratis, | ||
| ut bracatorum pueri Senonumque minores, | ||
| 235 | ausi quod liceat tunica punire molesta. | |
| sed uigilat consul uexillaque uestra coercet. | ||
| hic nouus Arpinas, ignobilis et modo Romae | ||
| municipalis eques, galeatum ponit ubique | ||
| praesidium attonitis et in omni monte laborat. | ||
| 240 | tantum igitur muros intra toga contulit illi | |
| nominis ac tituli, quantum infra Leucada, quantum | 241 infra Leucada temptaui : in Leucade Ω : ima Leucade Nisbet, alia alii || | |
| Thessaliae campis Octauius abstulit udo | ||
| caedibus adsiduis gladio; sed Roma parentem, | ||
| Roma patrem patriae Ciceronem libera dixit. | ||
| 245 | Arpinas alius Volscorum in monte solebat | |
| poscere mercedes alieno lassus aratro; | ||
| nodosam post haec frangebat uertice uitem, | ||
| si lentus pigra muniret castra dolabra. | ||
| hic tamen et Cimbros et summa pericula rerum | ||
| 250 | excipit et solus trepidantem protegit urbem, | |
| atque ideo, postquam ad Cimbros stragemque uolabant | ||
| qui numquam attigerant maiora cadauera corui, | ||
| nobilis ornatur lauro collega secunda. | ||
| plebeiae Deciorum animae, plebeia fuerunt | ||
| 255 | nomina; pro totis legionibus hi tamen et pro | |
| omnibus auxiliis atque omni pube Latina | ||
| sufficiunt dis infernis Terraeque parenti. | ||
| pluris enim Decii quam quae seruantur ab illis. | 258 deleuit Dobree, iam Marklando suspectum || | |
| ancilla natus trabeam et diadema Quirini | ||
| 260 | et fascis meruit, regum ultimus ille bonorum. | |
| prodita laxabant portarum claustra tyrannis | ||
| exulibus iuuenes ipsius consulis et quos | ||
| magnum aliquid dubia pro libertate deceret, | ||
| quod miraretur cum Coclite Mucius et quae | ||
| 265 | imperii finis Tiberinum uirgo natauit. | |
| occulta ad patres produxit crimina seruus | ||
| matronis lugendus; at illos uerbera iustis | ||
| adficiunt poenis et legum prima securis. | ||
| Malo pater tibi sit Thersites, dummodo tu sis | ||
| 270 | Aeacidae similis Volcaniaque arma capessas, | |
| quam te Thersitae similem producat Achilles. | ||
| et tamen, ut longe repetas longeque reuoluas | ||
| nomen, ab infami gentem deducis asylo; | ||
| maiorum primus, quisquis fuit ille, tuorum | ||
| 275 | aut pastor fuit aut illud quod dicere nolo. | |