|
|
|
|
Terra parens quondam
caelestibus inuida regnis |
|
Titanumque simul crebros miserata
dolores |
|
omnia monstrifero conplebat Tartara
fetu, |
|
inuisum genitura nefas, Phlegramque
retexit |
5 |
tanta prole tumens et in aethera protulit
hostes. |
|
fit sonus: erumpunt Erebo necdumque
creati |
|
iam dextras in bella parant superosque
lacessunt |
|
stridula uoluentes gemino uestigia
lapsu. |
|
pallescunt subito stellae flectitque
rubentes |
10 |
Phoebus equos docuitque timor reuocare
meatus. |
|
Oceanum petit Arctos inocciduique
Triones |
|
occasum didicere pati. tum feruida
natos |
|
talibus hortatur genetrix in proelia
dictis: |
13 in C
: ad C || |
|
O pubes domitura
deos, quodcumque uidetis, |
15 |
pugnando dabitur; praestat uictoria
mundum. |
|
sentiet ipse meas tandem Saturnius
iras, |
16 ipse
Heinsius : ille O || |
|
cognoscet quid Terra potest, si uiribus
ullis |
|
uincor, si Cybele nobis meliora
creauit. |
|
cur nullus Telluris honos? cur semper
acerbis |
20 |
me damnis urgere solet? quae forma
nocendi |
|
afuit? hinc uolucrem uiuo sub pectore
pascit |
|
infelix Scythica fixus conualle
Prometheus; |
|
hinc Atlantis apex flammantia pondera
fulcit |
|
et per canitiem glacies asperrima
durat. |
25 |
quid dicam Tityon, cuius sub uulture
saeuo |
|
uiscera nascuntur grauibus certantia
poenis? |
|
sed uos, o tandem ueniens exercitus
ultor, |
|
soluite Titanas uinclis, defendite
matrem. |
|
sunt freta, sunt montes: nostris ne parcite
membris; |
30 |
in Iouis exitium telum non esse
recuso. |
|
ite, precor, miscete polum, rescindite
turres |
|
sidereas. rapiat fulmen sceptrumque
Typhoeus; |
|
Enceladi iussis mare seruiat; Otus
habenas |
33 Otus
Hall : alter O || |
|
Aurorae pro Sole regat; te Delphica
laurus |
35 |
stringat, Porphyrion, Cirrhaeaque templa
tenento. |
35 tenento
scripsi : teneto C : tenete c : tenebo C : tenebis
C : tenebunt Barthius || |
|
His ubi consiliis
animos elusit inanes, |
|
iam credunt uicisse deos mediisque
reuinctum |
|
Neptunum traxisse fretis; hic sternere
Martem |
|
cogitat, hic Phoebi laceros diuellere
crines; |
40 |
hic sibi promittit Venerem speratque
Dianae |
|
coniugium castamque cupit uiolare
Mineruam. |
|
Interea superos
praenuntia conuocat Iris, |
|
qui fluuios, qui stagna colunt, cinguntur et
ipsi |
|
auxilio Manes; nec te, Proserpina,
longe |
45 |
umbrosae tenuere fores; rex ipse
silentum |
45 ipse
Clauerius : ille O || |
|
Lethaeo uehitur curru lucemque
timentes |
|
insolitam mirantur equi trepidoque
uolatu |
|
spissas caeruleis tenebras e naribus
efflant. |
|
ac, uelut hostilis cum machina terruit
urbem, |
50 |
undique concurrunt arcem defendere
ciues, |
|
haud secus omnigenis coeuntia numina
turmis |
|
ad patrias uenere domos. tum Iuppiter
infit: |
|
O numquam peritura
cohors, o debita semper |
|
caelo progenies, nullis obnoxia
fatis, |
55 |
cernitis ut nostrum Tellus coniuret in
orbem |
|
prole noua dederitque alios interrita
partus? |
|
ergo quot dederit natos, tot funera
matri |
|
reddamus. longo maneat per saecula
luctu, |
|
tanto pro numero paribus damnata
sepulchris. |
60 |
Iam tuba nimborum
sonuit, iam signa ruendi |
|
his Aether, his Terra dedit, confusaque
rursus |
|
pro domino Natura timet. discrimina
rerum |
|
miscet turbo potens: nunc insula deserit
aequor, |
63 turbo
temptavi : turba O || |
|
nunc scopuli latuere mari. quot litora
restant |
65 |
nuda! quot antiquas mutarunt flumina
ripas! |
|
hic rotat Haemoniam praeduris uiribus
Oeten; |
|
hic iuga conixus manibus Pangaea
coruscat; |
|
hunc armat glacialis Athos; hoc Ossa
mouente |
|
tollitur; hic Rhodopen Hebri cum fonte
reuellit |
70 |
et socias truncauit aquas summaque
leuatus |
|
rupe Giganteos umeros inrorat
Enipeus: |
|
subsidit patulis Tellus sine culmine
campis, |
|
in natos diuisa
suos. Horrendus
ubique |
|
it fragor et pugnae spatium discriminat
aer. |
75 |
primus terrificum Mauors non segnis in
agmen |
|
Odrysios inpellit equos, quibus ille
Gelonos |
|
siue Getas turbare solet: splendentior
igni |
|
aureus ardescit clipeus, galeamque
nitentes |
|
arrexere iubae. tum concitus ense
Pelorum |
80 |
transigit aduerso, femorum qua fine
uolutus |
|
duplex semiferi conectitur ilibus
anguis, |
|
atque uno ternas animas interficit
ictu. |
|
dum superinsultans auidus languentia
curru |
|
membra terit multumque rotae sparsere
cruoris, |
84 cruoris
C : cruorem C || |
85 |
accurrit pro fratre Mimans Lemnumque
calentem, |
85 accurrit
Heinsius : occurrit O || |
|
cum lare Vulcani spumantibus eruit
undis, |
|
et prope torsisset, si non Mauortia
cuspis |
|
ante terebrato cerebrum fudisset ab
ore. |
|
ille, uiro toto moriens, serpentibus
imis |
90 |
uiuit adhuc stridore ferox et parte
rebelli |
|
uictorem post fata
petit. Tritonia
uirgo |
|
prosilit ostendens rutila cum Gorgone
pectus; |
|
aspectu contenta suo non utitur
hasta |
|
(nam satis est uidisse semel) primumque
furentem |
95 |
longius in faciem saxi Pallanta
reformat. |
|
ille procul subitis fixus sine uulnere
nodis |
|
ut se letifero sensit durescere
uisu |
|
(et steterat iam paene lapis), quo
uertimur? |
|
inquit, quae serpit per membra silex?
quis torpor inertem |
100 |
marmorea me peste ligat? uix pauca
locutus, |
|
quod timuit, iam totus erat; saeuusque
Damastor, |
|
ad depellendos iaculum cum quaereret
hostes, |
|
germani rigidum misit pro rupe
cadauer. |
|
Hic uero interitum
fratris miratus Echion, |
105 |
inscius auctorem dum uult temptare
nocendo, |
|
te, dea, respexit, solam quam cernere
nulli |
|
bis licuit. meruit sublata audacia
poenas |
|
et didicit cum morte deam. sed turbidus
ira |
|
Palleneus, oculis auersa tuentibus
atrox, |
110 |
ingreditur caecasque manus in Pallada
tendit. |
|
hunc mucrone ferit dea comminus; ac simul
angues |
|
Gorgoneo riguere gelu corpusque per
unum |
|
pars moritur ferro, partes periere
uidendo. |
|
Ecce autem medium
spiris delapsus in aequor |
115 |
Porphyrion trepidam conatur rumpere Delon,
|
|
scilicet ad superos ut torqueat inprobus
axes. |
|
horruit Aegaeus; stagnantibus exilit
antris |
|
longaeuo cum patre Thetis desertaque
mansit |
|
regia Neptuni famulis ueneranda
profundis. |
120 |
exclamant placidae Cynthi de uertice
Nymphae, |
|
Nymphae quae rudibus Phoebum docuere
sagittis |
|
errantes agitare feras primumque
gementi |
|
Latonae struxere torum, cum lumina
caeli |
|
parturiens geminis ornaret fetibus
orbem. |
125 |
inplorat Paeana suum conterrita
Delos |
|
auxiliumque rogat: si te gratissima
fudit |
|
in nostros Latona sinus, succurre
precanti. |
|
en iterum conuulsa feror. - - - - - - - - - -
- - |
§ |