CLAVDII CLAVDIANI
‘AD FAMILIARES
C.M. 3, 19, 21-23, 50 (81, 43, 80, 39, 74, 77)
 
 
  Ad Aeternalem   C. M. 3 (81)
 
  Quidquid Castalio de gurgite Phoebus anhelat,
  quidquid fatidico mugit cortina recessu,
  carmina sunt, et uerba negant communia Musae.   3 et Heinsius : sed O : non c : nam Luck ||
  carmina sola loquor: sic me meus inplet Apollo.   4 sic me meus C : smirneus C : Smyrnaeus ut Heinsius ||
 
 
 
  Epistula ad Gennadium exproconsule   C. M. 19 (43)
 
  Italiae commune decus, Rubiconis amoeni
      incola, Romani fama secunda fori,   2 incola O ] accola Barthius ||
  Graiorum populis et nostro cognite Nilo
      (utraque gens fasces horret amatque tuos),
5   carmina ieiunas poscis solantia fauces?
      testor amicitiam nulla fuisse domi.
  nam mihi mox nidum pinnis confisa relinquunt
      et lare contempto non reditura uolant.
 
 
 
  De Theodoro et Hadriano   C. M. 21 (80)
 
  Mallius indulget somno noctesque diesque;
      insomnis Pharius sacra profana rapit.
  omnibus hoc, Italae gentes, exposcite uotis,
      Mallius ut uigilet, dormiat ut Pharius.
 
  Deprecatio ad Hadrianum   C. M. 22 (39)
 
    Vsque adeone tuae producitur impetus irae?
  nullus erit finis lacrimis? subitisne fauorem   2 subitisne Clauerius : subitisque O ||
  permutas odiis? quo mens ignara nocendi,
  quo sensus abiere pii? tantumne licebit
5   inuidiae? tantum strepitus ualuere maligni?
    me dolor incautus, me lubrica duxerit aetas,
  me tumor inpulerit, me deuius egerit ardor:
  te tamen haud decuit paribus concurrere telis.
  humanae superos numquam tetigere querellae
10   nec uaga securum penetrant conuicia caelum.
  excessit iam poena modum. concede iacenti.
  en adsum; ueniam confessus crimina posco.
    manibus Hectoreis atrox ignouit Achilles;
  ultrices Furias matris placauit Orestes;
15   reddidit Alcides Priamo, quas ceperat, arces.
  Pellaeum iuuenem regum flexere ruinae:
  Dareum famuli manibus doluisse peremptum 17 famuli c, Scaliger : famulis O ||
  fertur et ingenti solatus fata sepulchro;
  tradita captiuo spatiosior India Poro. 19 tradita O ] reddita Heinsius ||
20   conditor hic patriae; sic hostibus ille pepercit;
  hunc uirtus tua digna sequi. quemcumque deorum
  laesimus, insultet iugulo pascatque furorem.
    gratia defluxit, sequitur feralis egestas;
  desolata domus, caris spoliamur amicis:
25   hunc tormenta necant, hic undique truditur exul.
  quid superest damnis quae saeua pericula restant?
    emollit rabiem praedae mortisque facultas.
  praetereunt subiecta ferae, toruique leones,
  quae strauisse calent, eadem prostrate relinquunt
30   nec nisi bellantis gaudet ceruice iuuenci
  nobiliore fames. secuit nascentia uota
  liuor et ingesto turbauit gaudia luctu:
  iamiam suppliciis fessos humilesque serenus
  respice. quid tanta dignaris mole clientem?
35   in breuibus numquam sese probat Aeolus antris,
  nec capit angustus Boreae certamina collis:
  Alpes ille quatit, Rhodopeia culmina lassat.
  incubuit numquam caelestis flamma salictis
  nec parui frutices iram meruere Tonantis:
40   ingentes quercus, annosas fulminat ornos.
    hoc pro supplicibus ramis, pro fronde Mineruae,
  hoc carmen pro ture damus. miserere tuorum.
  me, precor, heu, me redde mihi grauibusque medere    
  uulneribus uitamque iube famamque reuerti.
45   quae per te cecidit, per te fortuna resurgat.
  sanus Achilleis remeauit Telephus herbis,
  cuius pertulerat uires, et sensit in uno
  letalem placidamque manum: medicina per hostem
  contigit, et pepulit quos fecerat ipse dolores.
50     quod si nec precibus fletu nec frangeris ullo,
  eripe calcatis non prospera cingula Musis,
  eripe militiam, comitem me pelle sodali.
  scilicet insignis de paupere uate triumphus!
  scilicet egregiis ornabere uictor opimis!
55   inruat in miseros cognata potentia ciues;
  audiat haec commune solum longeque carinis
  nota Pharos, flentemque attollens gurgite uultum
  nostra gemat Nilus numerosis funera ripis.
 
 
 
  Deprecatio ad Alethium quaestorem   C. M. 23 (74)
 
  Sic non Aethiopum campos aestate pererrem
      nec Scythico brumam sub Ioue nudus agam,
  sic non imbriferam noctem ducentibus Haedis   3 noctem O ] nubem Heinsius ||
      Ionio credam turgida uela mari,
5   sic non Tartareo Furiarum uerbere pulsus
      irati relegam carmina grammatici:
  nulla meos traxit petulans audacia sensus,
      liberior iusto nec mihi lingua fuit.   8 iusto C : solito C ||
  uersiculos, fateor, non cauta uoce notaui,
10       heu miser! ignorans quam graue crimen erat.
  Orpheos alii libros inpune lacessunt
      nec tua securum te, Maro, fama uehit;
  ipse parens uatum, princeps Heliconis, Homerus
      iudicis excepit tela seuera notae.
15   sed non Vergilius, non accusaret Homerus: 15 non accusaret Hall : sed non accusat O : sed non curaret Baehrens ||
      neuter enim quaestor, pauper uterque fuit. 16 pauper C : pastor C ||
  en moueo plausus! en pallidus omnia laudo, 17 en2 C : et C, Camers ||
      en clarum repeto terque quaterque ‘sophos’! 18 en Heinsius : et O ||
  ignoscat placidus tandem flatusque remittat
20       et tuto recitet quod libet ore: placet. 20 quod libet O : quidlibet c ||
 
 
 
  In Iacobum Magistrum Equitum   C. M. 50 (77)
 
  Per cineres Pauli, per cani limina Petri,   1 cani C : sancti C ||
      ne laceres uersus, dux Iacobe, meos.
  sic tua pro clipeo sustentet pectora Thomas
      et comes ad bellum Bartholomaeus eat;
5   sic ope sanctorum ne barbarus inruat Alpes,   5 ne Heinsius : non O ||
      sic tibi det uires sancta Susanna suas;
  sic quicumque ferox gelidum tranauerit Histrum,
      mergatur uolucres ut Pharaonis equi;
  sic Geticas ultrix feriat rhomphaea cateruas
10       Romanasque regat prospera Thecla manus;
  sic tibi det magnum moriens conuiua triumphum
      atque tuam uincant dolia fusa sitim;
  sic numquam hostili maculetur sanguine dextra:
      ne laceres uersus, dux Iacobe, meos.
§