|
|
|
|
I.
Scoptica |
| |
| |
De Birro Castoreo |
C. M. 10
(92) |
| |
| |
Nominis umbra manet ueteris; nam dicere
birrum, |
| |
si Castor iuret,
castoreum nequeo. |
| |
sex emptus solidis! quid sit, iam scire
potestis: |
| |
si mihi nulla fides,
credite uel pretio. |
| |
| |
In Podagricum qui carmina sua non stare
dicebat |
C. M. 13
(79) |
| |
| |
Quae tibi cum pedibus ratio? quid carmina
culpas? |
| |
scandere qui nescis,
uersiculos laceras? |
| |
claudicat hic uersus, haec inquis syllaba
nutat, |
| |
atque nihil prorsus
stare putas, podager. |
| |
| |
In Curetium 1 |
C. M. 43
(65) |
| |
| |
Fallaces uitreo stellas conponere
mundo |
1 palantes
C || |
| |
et uaga Saturni sidera
saepe queri |
| |
uenturumque Iouem paucis promittere
nummis |
| |
Cureti genitor nouerat
Vranius. |
| 5 |
in prolem dilata ruunt periuria
patris |
5 delata
Heinsius || |
| |
et poenam merito
filius ore luit; |
| |
nam spurcos auidae lambit meretricis
hiatus, |
| |
consumens luxu
flagitiisque domum, |
| |
et quas fallacis collegit lingua
parentis, |
9-10 et . . .
refundit ] ut . . . refundat Buecheler || |
| 10 |
has eadem nati lingua
refundit opes. |
10 eadem ] tandem
Buecheler || |
| |
| |
In Curetium 2 |
C. M. 44
(66) |
| |
| |
Si tua, Cureti, penitus cognoscere
quaeris |
| |
sidera, patre tuo
certius ipse loquar. |
| |
quod furis, aduersi dedit inclementia
Martis; |
| |
quod procul a Musis,
debilis Arcas erat; |
| 5 |
quod turpem pateris iam cano podice
morbum, |
| |
femineis signis Luna
Venusque fuit; |
6 fuit
O ] tulit Jeep : facit Buecheler : iubent Mommsen
|| |
| |
adtriuit Saturnus opes. hoc prorsus in
uno |
| |
haereo: quae cunnum
lambere causa facit? |
8 facit
C ] fuit C, Buecheler || |
| |
| |
|
| |
|
II. Mirabilia uel potius
Inania |
| |
| |
De Crystallo cui aqua inerat
1 |
C. M. 33
(56) |
| |
| |
Possedit glacies naturae signa
prioris |
| |
et fit parte lapis,
frigora parte negat. |
| |
sollers lusit hiemps, inperfectoque
rigore |
| |
nobilior uiuis gemma
tumescit aquis. |
| |
| |
De Crystallo cui aqua inerat
2 |
C. M. 34
(57) |
| |
| |
Lymphae, quae tegitis cognato carcere
lymphas, |
| |
et quae nunc estis
quaeque fuistis aquae, |
| |
quod uos ingenium uinxit? qua frigoris
arte |
3 uinxit C,
Scaliger : iunxit C || |
| |
torpuit et maduit
prodigiosa silex? |
| 5 |
quis tepor inclusus securas uindicat
undas? |
| |
interior glacies quo
liquefacta Noto? |
| |
gemma quibus claustris arcano mobilis
aestu |
| |
uel concreta fuit uel
resoluta gelu? |
| |
| |
De Crystallo cui aqua inerat
3 |
C. M. 35
(58) |
| |
| |
Solibus indomitum glacies Alpina
rigorem |
| |
sumebat nimio iam
pretiosa gelu |
| |
nec potuit toto mentiri corpore
gemmam, |
| |
sed medio mansit
proditor orbe latex. |
| 5 |
auctus honos; liquidi crescunt miracula
saxi, |
| |
et conseruatae plus
meruistis aquae. |
| |
| |
De Crystallo cui aqua inerat
4 |
C. M. 36
(59) |
| |
| |
Aspice porrectam splendenti fragmine
uenam, |
| |
qua trahitur limes
lucidiore gelu. |
| |
hic nullum Borean nec brumam sentit
opacus |
| |
umor, sed uarias itque
reditque uias. |
| 5 |
non illum constrinxit hiems, non Sirius
hausit, |
| |
aetatis spatium non
tenuauit edax. |
6 nec tenuabit
Barthius : non tenuauit O || |
| |
| |
De Crystallo cui aqua inerat
5 |
C. M. 37
(60) |
| |
| |
Clauditur immunis conuexo tegmine
riuus |
| |
duratisque uagus fons
operitur aquis. |
| |
nonne uides propriis ut spumet gemma
lacunis |
3 properis
Heinsius || |
| |
et refluos ducant
pocula uiua sinus |
| 5 |
udaque pingatur radiis obstantibus
Iris, |
| |
secretas hiemes
sollicitante die? |
| |
mira silex mirusque latex! et flumina
uincit |
| |
et lapides merito,
quod fluit et lapis est. |
| |
| |
De Crystallo cui aqua inerat
6 |
C. M. 38
(62) |
| |
| |
Dum crustalla puer contingere lucida
gaudet |
1 lucida
Heinsius : lubrica uel rubrica uel lurida C
|| |
| |
et gelidum tenero
pollice uersat onus, |
| |
uidit perspicuo deprensas marmore
lymphas, |
| |
dura quibus solis
parcere nouit hiems, |
| 5 |
et siccum relegens labris sitientibus
orbem |
| |
inrita quaesitis
oscula fixit aquis. |
| |
| |
De Crystallo cui aqua inerat
7 |
C. M. 39
(62) |
| |
| |
Marmoreum ne sperne globum: spectacula
transit |
| |
regia nec rubro uilior
iste mari. |
| |
informis glacies, saxum rude, nulla
figurae |
| |
gratia, sed raras
inter habetur opes. |
4 caras
Heinsius || |
| |
| |
|
| |
|
III.
Miscellanea |
| |
| |
De Quadriga marmorea |
C. M. 7
(87) |
| |
| |
Quis dedit innumeros uno de marmore
uultus? |
| |
surgit in aurigam currus, paribusque
lupatis |
| |
unanimi frenantur equi: quos forma
diremit, |
| |
materies cognata tenet discrimine
nullo. |
| 5 |
uir redit in currum; ducuntur ab axe
iugales; |
| |
ex alio se quisque facit. quae tanta
potestas? |
| |
una silex tot membra ligat ductusque per
artem |
| |
mons patiens ferri uarios mutatur in
artus. |
| |
| |
De Mulabus Gallicis |
C. M. 18
(51) |
| |
| |
Aspice morigeras Rhodani torrentis
alumnas |
| |
imperio nexas
imperioque uagas, |
| |
dissona quam uarios flectant ad murmura
cursus |
| |
et certas adeant uoce
regente uias. |
| 5 |
quamuis quaeque sibi nullis discurrat
habenis |
| |
et pateant duro libera
colla iugo, |
6 pateant ]
careant Jeep || |
| |
ceu constricta tamen seruit patiensque
laborum |
| |
barbaricos docili
concipit aure sonos. |
| |
absentis longinqua ualent praecepta
magistri |
9 abstantis
Mommsen || |
| 10 |
frenorumque uicem
lingua uirilis agit. |
| |
haec procul angustat sparsas spargitque
coactas; |
| |
haec sistit rapidas,
haec properare facit. |
| |
laeua iubet? laeuo deducunt limite
gressum. |
| |
mutauit strepitum?
dexteriora petunt. |
| 15 |
nec uinclis famulae nec libertate
feroces, |
| |
exutae laqueis, sub
dicione tamen. |
16 tamen ] manent
Hall || |
| |
incessuque pares et fuluis pellibus
hirtae |
| |
esseda concordes
multisonora trahunt. |
| |
miraris si uoce feras pacauerit
Orpheus, |
| 20 |
cum pronas pecudes
Gallica uerba regant? |
| |
| |
Descriptio Armenti |
C. M. 4
(54) |
| |
| |
Non tales quondam species tulit
armentorum |
| |
tellus tergemino
subdita Geryonoe. |
| |
non tales, Clitumne, lauas in gurgite
tauros, |
| |
Tarpeio referunt quos
pia uota Ioui. |
| 5 |
non talis Tyrias sparsisse iuuencus
harenas |
| |
dicitur, optatum
quando reuexit onus. |
| |
non Cretaeus ager nec amati conscia
tauri |
| |
Cnosos nec similes
pauerit Ida feros. |
| |
ipse et dispariles monstro commissus in
artus, |
| 10 |
qui crimen matris
prodidit ore nouo, |
| |
Cres puer hand talem potuisset reddere
formam, |
| |
praestarent totum si
fera membra patrem. |
| |
| |
De Polycasta et
Perdice |
C. M. 8
(69) |
| |
| |
Quid non saeuus Amor flammarum numine
cogat? |
| |
sanguinis affectu
mater amare timet. |
| |
pectore dum niueo miserum tenet anxia
nutrix, |
| |
inlicitos ignes iam
fouet ipsa parens. |
| 5 |
ultrices pharetras tandem depone,
Cupido. |
| |
consule iam Venerem:
forsan et ipsa dolet. |
| |
| |
In Sepulchrum
speciosae |
C. M. 11
(91) |
| |
| |
Pulchris stare diu Parcarum lege
negatur. |
| |
magna repente ruunt;
summa cadunt subito. |
| |
hic formosa iacet, Veneris sortita
figuram, |
| |
egregiumque decus
inuidiam meruit. |
| |
| |
De Balneis Quintianis quae in uia posita
erant |
C. M. 12
(84) |
| |
| |
Fontibus in liquidis paulum requiesce,
uiator, |
| |
atque tuum rursus care
refectus iter. |
| |
lympharum dominum nimium miraberis,
hospes, |
| |
inter dura uiae balnea
qui posuit. |
| |
| |
Ad Maximum |
C. M. 14
(82) |
| |
| |
Dulcia dona mihi semper tu, Maxime,
mittis, |
| |
et, quidquid mittis,
mella putare decet. |
| |
| |
De Paupere amante 1 |
C. M. 15
(89) |
| |
| |
Paupertas me saeua domat dirusque
Cupido: |
| |
sed toleranda fames,
non tolerandus amor. |
| |
| |
De Paupere amante 2 |
C. M. 16
(90) |
| |
| |
Esuriens pauper telis incendor
amoris. |
| |
inter utrumque malum
deligo pauperiem. |
| |
| |
De Apro et leone |
C. M. 42
(53) |
| |
| |
Toruus aper fuluusque leo coiere
superbis |
| |
uiribus, hic saeta
saeuior, ille iuba. |
| |
hunc Mars, hunc laudat Cybele. dominatur
uterque |
| |
montibus; Herculeus
sudor uterque fuit. |
| |
| |
|
| |
|
IV.
Christianum |
| |
| |
De Saluatore |
C. M. 32
(95) |
| |
| |
Christe potens rerum, redeuntis conditor
aeui, |
| |
uox summi sensusque dei, quem fudit ab
alta |
| |
mente pater tantique dedit consortia
regni, |
| |
inpia qui nostrae domuisti crimina
uitae |
| 5 |
passus corporea mundi uestire
figura |
| |
adfarique palam populos hominemque
fateri, |
| |
quemque utero inclusum Mariae mox numine
uiso |
| |
uirginei timuere sinus, innuptaque
mater |
| |
arcano stupuit conpleri uiscera
partu, |
| 10 |
auctorem paritura suum (mortalia
corda |
| |
artificem texere poli, mundique
repertor |
| |
pars fuit humani generis, latuitque sub
uno |
| |
pectore, qui totum late conplectitur
orbem, |
| |
et qui non spatiis terrae, non aequoris
unda, |
| 15 |
non capitur caelo, paruos confluxit in
artus); |
| |
quin et supplicii nomen nexusque
subisti |
| |
ut nos subriperes leto mortemque
fugares |
| |
morte tua, mox aetherias euectus in
auras |
| |
purgata repetens laetum tellure
parentem: |
| 20 |
Augustum foueas, festis ut saepe
diebus |
| |
annua sinceri celebret ieiunia
sacri. |
| |
| |
|
| |
|
V.
Frustula |
| |
| |
De Locusta |
C. M. 24
(83) |
| |
| |
Horret apex capitis; medio fera lumina
surgunt |
| |
uertice; cognatus dorso durescit
amictus. |
| |
armauit natura cutem †dumique
rubentes |
| |
cuspidibus paruis multos acuere
†rubores. |
| |
| |
Descriptio Portus
Zmyrnensis |
C. M. 2
(85) |
| |
| |
Vrbs in conspectu montana cacumina
uelat |
| |
tranquillo praetenta mari. ducentia
portum |
| |
cornua pacatas remouent Aquilonibus
undas. |
| |
hic exarmatum terris cingentibus
aequor |
| 5 |
clauditur et placidam discit seruare
quietem. |
| |
| |
Est in secessu longo
locus |
C. M. 5
(86) |
| |
| |
Est procul ingenti regio summota
recessu, |
| |
insula qua resides fluctus mitescere
cogit |
| |
in longum producta latus, fractasque per
undas |
| |
ardua tranquillo curuantur bracchia
portu. |
| |
| |
Rimanti telum ira
facit |
C. M. 6
(78) |
| |
| |
In iaculum quodcumque gerit dementia
mutat. |
| |
omnibus armatur rabies. pro cuspide
ferri |
| |
cuncta uolant, dum dextra ferox in uulnera
saeuit. |
| |
pro telo geritur quidquid suggesserit
ira. |
| |
| |
De Lanario
(Fragmentum) |
C. M. 52a |
| |
| |
Sordidus ex umeris nodo dependet
amictus |
| |
| |
(Fragmentum) |
C. M. 52b |
| |
| |
Exercentur equis et colla comantia
pectunt |
|
§ |