|
|
|
| |
Fons, Antenoreae uitam qui porrigis
urbi |
| |
fataque uicinis noxia pellis
aquis, |
| |
cum tua uel mutis tribuant miracula
uocem, |
| |
cum tibi plebeius carmina
dictet honos |
| 5 |
et sit nulla manus, cuius non pollice
ductae |
| |
testentur memores prospera
uota notae, |
| |
nonne reus Musis pariter Nymphisque
tenebor, |
| |
si tacitus soli praetereare
mihi? |
| |
indictum neque enim fas est a uate
relinqui |
| 10 |
hunc qui tot populis
prouocat ora locum? |
10 prouocat
C : prouolat C : peruolat C || |
| |
| |
Alto colle minor, planis erectior
aruis |
| |
conspicuo cliuus molliter
orbe tumet, |
| |
ardentis fecundus aquae. quacumque
cauernas |
| |
perforat, offenso truditur
igne latex. |
| 15 |
spirat putre solum, conclusaque subter
anhelo |
| |
pumice rimosas
†perforat† unda uias. |
16 TBD
|| |
| |
umida flammarum regio, Vulcania
terrae |
| |
ubera, sulphureae feruida
regna plagae. |
| |
quis sterilem non credat humum? fumantia
uernant |
| 20 |
pascua, luxuriat gramine
cocta silex, |
| |
et, cum sic rigidae cautes feruore
liquescant, |
| |
contemptis audax ignibus
herba uiret. |
| |
| |
Praeterea grandes effosso marmore
sulci |
| |
saucia longinquo limite saxa
secant. |
| 25 |
Herculei (sic fama refert) monstratur
aratri |
| |
semita, uel casus uomeris
egit opus. |
| |
in medio, pelagi late flagrantis
imago, |
| |
caerulus inmenso panditur
ore lacus, |
| |
ingenti fusus spatio; sed maior in
altum |
| 30 |
intrat et arcanae rupis
inane subit, |
| |
densus nube sua tactuque inmitis et
haustu, |
| |
sed uitreis idem lucidus
usque uadis. |
| |
consuluit natura sibi, ne tota
lateret, |
| |
admisitque oculos quo uetat
ire calor. |
| 35 |
turbidus inpulsu uenti cum spargitur
aer |
| |
glaucaque fumiferae terga
serenat aquae, |
| |
tune omnem liquidi uallem mirabere
fundi, |
| |
tum ueteres hastae, regia
dona, micant, |
| |
quas inter nigrae tenebris obscurus
harenae |
| 40 |
discolor abruptum flumen
hiatus agit; |
| |
apparent infra latebrae, quas gurges
opacus |
| |
inplet et abstrusos ducit in
antra sinus; |
| |
tum montis secreta patent, qui flexus in
arcum |
| |
aequora pendenti margine
summa ligat. |
| |
| 45 |
Viua coronatos adstringit scaena
uapores, |
| |
et leuis exili cortice terra
natat, |
| |
calcantumque oneri numquam cessura
uirorum |
| |
sustentat trepidum fida
ruina pedem. |
| |
facta manu credas: sic leuis circuit
oras |
| 50 |
ambitus et tenuis
perpetuusque riget. |
| |
haerent stagna lacu plenas aequantia
ripas |
| |
praescriptumque timent
transiluisse modum; |
| |
quod superat fluuius deuexa rupe
uolutus |
| |
egerit et campi dorsa
recurua petit. |
| 55 |
deuehit exceptum natiuo spina
meatu; |
55 spina
C : spuma C : sigma Barthius : spira Heinsius
|| |
| |
in patulas plumbi labitur
inde uias; |
| |
nullo cum strepitu madidis infecta
fauillis |
| |
despumat niueum fistula cana
satem. |
| 60 |
multifidas dispergit opes artemque
secutus, |
| |
qua iussere manus, mobile
torquet iter |
| |
et iunctos rapido pontes subtermeat
aestu |
| |
adflatosque uago temperat
igne tholos. |
| |
acrior ulterius rauci cum murmure
saxi |
| |
spumeus eliso pellitur amne
uapor. |
| 65 |
hinc pigras repetunt fessi sudore
lacunas, |
| |
frigora quis longae blanda
dedere morae. |
| |
| |
Salue, Paeoniae largitor nobilis
undae, |
| |
Dardanii, salue, gloria
magna soli, |
| |
publica morborum requies, commune
medentum |
| 70 |
auxilium, praesens numen,
inempta salus. |
| |
seu ruptis inferna ruunt incendia
ripis |
| |
et nostro Phlegethon deuius
orbe calet, |
| |
sulphuris in uenas gelidus seu decidit
amnis |
| |
accensusque fluit, quod
manifestat odor, |
| 75 |
siue pari flammas undarum lance
rependens |
| |
arbiter in foedus mons
elementa uocat, |
| |
ne cedant superata sibi, sed legibus
aequis |
| |
alterius uires possit
utrumque pati: |
| |
quidquid erit causae, quocumque emitteris
ortu, |
| 80 |
non sine consilio currere
certa fides. |
| |
quis casum meritis adscribere talibus
audet, |
| |
quis negat auctores haec
statuisse deos? |
| |
ille pater rerum, qui saecula diuidit
astris, |
| |
inter prima coli te quoque
sacra dedit |
84 coli
Barthius : poli O : soli c || |
| 85 |
et fragilem nostri miseratus corporis
usum |
| |
telluri medicas fundere
iussit aquas, |
| |
Parcarumque colos exoratura
seueras |
| |
flumina laxatis emicuere
iugis. |
| |
| |
Felices, proprium qui te meruere,
coloni, |
| 90 |
fas quibus est Aponon iuris
habere sui. |
| |
non illis terrena lues corrupta nec
Austri |
| |
flamina nec saeuo Sirius
igne nocet, |
| |
sed, quamuis Lachesis letali stamine
damnet, |
| |
inde sibi fatis prosperiora
petunt. |
94 inde sibi
fatis C, Barthius : inde sibi fati C : inde sibi fata C
|| |
| 95 |
quod si forte malus membris exuberat
umor |
| |
languida uel nimio uiscera
felle uirent, |
| |
non uenas reserant nec uulnere uulnera
sanant |
| |
pocula nec tristi gramine
mixta bibunt: |
| |
amissum lymphis reparant inpune
uigorem |
| 100 |
pacaturque aegro luxuriante
dolor. |
|
§ |
